ပါဝင္ေဆြးေႏြးေပးမယ့္သူေတြကေတာ့ လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီရဲ႕ ဥကၠ႒ ဦးေအာင္မိုးေဇာ္ ရွိပါတယ္။ ေနာက္တစ္ဦးက အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ရဲ႕ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာ ျမတ္ဉာဏစိုး ရွိပါတယ္။ NLD က တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးကိုလည္း ဖိတ္ေခၚမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အားျဖည့္ၿပီး ေဆြးေႏြးေပးဖို႔အတြက္လည္း VOA ျမန္မာပိုင္းရဲ႕ အဖြဲ႔သားလည္းျဖစ္တယ္၊ ေနာက္ ဗဟုဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ အႀကီးတန္း သုေတသီျဖစ္တဲ့ ဦးတင္ေမာင္သန္းလည္း ရွိပါတယ္။
VOA။ ။ ဦးေအာင္မိုးေဇာ္ကို အရင္ေမးခ်င္ပါတယ္။ ဦးေအာင္မိုးေဇာ္ခင္ဗ် အခု လက္ရွိအသြင္ကူးေျပာင္းေရးမွာ ေျပာၾကမယ္ဆိုရင္ အားမလို အားမရသံေတြလည္း ၾကားရပါတယ္။ အားရေက်နပ္မႈ တစုံတရာ လက္ခံႏိုင္စရာ အတိုင္းအတာေတြ ေျပာၾကတာလည္း ရွိပါတယ္။ ဦးေအာင္မိုးေဇာ္ရဲ႕အျမင္ကို အရင္ဆုံး သိခ်င္ပါတယ္ ခင္ဗ်။
က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ အမ်ားႀကီးဖမ္းထားတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ တိုင္းျပည္ထဲမွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားရွိတယ္ ဆိုတာေတာင္မွ လက္ခံတဲ့အေနအထားမ်ဳိး မရွိေသးဘူး။ မေန႔တေန႔က ထုတ္ျပန္သြားတဲ့ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ကို ၾကည့္ရင္လည္း သိမွာေပါ့။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္ ခ်ဳပ္ၿပီးေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ကေန႔ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရး၊ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးလို႔ ေျပာေနၾကတာေတြ ရွိတယ္။ လက္ေတြ႔မွာ က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္က ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလအဆင့္ကို မတက္လွမ္းႏိုင္ေသးဘူးျဖစ္တယ္။ ေနာက္ ခုန သူ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတာေတြကိုေတာင္မွ တိတိက်က် ခိုင္ခိုင္မာမာ ေလွ်ာ့ခ်ေပးရမယ့္အဆင့္ေတြကိုေတာင္မွ အခုခ်ိန္ထိ သူ ေလွ်ာ့ခ်ေပးတာကို မေတြ႔ရေသးဘူးလို႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ အဲဒီလိုပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
VOA။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ေဒါက္တာဦးျမတ္ဉာဏစိုး ၾကားမယ္ထင္ပါတယ္ခင္ဗ်၊ ဦးေအာင္မိုးေဇာ္ ေဆြးေႏြးတာ။ သူကေတာ့ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလတစ္ခု ေရာက္ေနၿပီဆိုတဲ့ဟာ သုံးသပ္ခ်က္ သူကေတာ့ မျမင္ေသးဘူး ယူဆပါတယ္။ ေဒါက္တာျမတ္ဉာဏစိုးရဲ႕အျမင္ သိခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ်။
VOA။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ က်ေနာ္ ဆရာ ဦးတင္ေမာင္သန္းကို ဒီမွာ ေမးခ်င္ပါတယ္။ ဆရာ ဦးတင္ေမာင္သန္း ေရွ႕ကလူေတြ ေျပာသြားတာ ၾကားမယ္ထင္ပါတယ္။ က်ေနာ္ စကားလုံးအရေတာ့ မေျပာခ်င္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ လက္ရွိ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈဆိုတဲ့ဟာကို ျမင္ခ်င္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ၁ ႏွစ္တာေတာ့ ရွိ္လာပါၿပီ။ ၁ ႏွစ္တာ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမွာ အားမလို အားမရျဖစ္တဲ့ ေလသံေတြ ဦးတင္ေမာင္သန္းလည္း ေလလႈိင္းေတြမွာ ၾကားေနရမွာပါ။ အဲဒီေတာ့ လက္ရွိ ဒီအေပၚမွာ ေထာက္ခံတဲ့လူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဦးတင္ေမာင္သန္းရဲ႕ သုံးသပ္ခ်က္ကို သိခ်င္ပါတယ္။
ဦးတင္ေမာင္သန္း။ ။ ေယဘူယ်အားျဖင့္ေတာ့ အာဏာရွင္စနစ္ကေန ခြာတယ္ေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ အခြာရယ္၊ အကူးရယ္၊ အခိုင္ရယ္ေပါ့ေနာ္။ ခုနက ကိုျမတ္ဉာဏစိုးေျပာသြားသလို အခုိင္ေပါ့ေနာ္။ ခိုင္ေအာင္လုပ္တဲ့အဆင့္ေတာ့ မေရာက္ေသးဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ က်ေနာ္ ေယဘူယ်အားျဖင့္ေတာ့ ကိုေအာင္မိုးေဇာ္နဲ႔ သေဘာတူပါတယ္။ တျခားႏိုင္ငံေတြကိုၾကည့္တဲ့အခါမွာလည္း က်ေနာ္တို႔က အာဏာရွင္စနစ္ကေန ခြာတယ္ေပါ့ေလ။ ပိုၿပီး လြတ္လပ္ ပြင့္လင္းတဲ့ အာဏာရွင္ ဒါမွမဟုတ္ရင္ တစ္ပါတီစိုးမိုးေရးပုံစံကို သြားေကာင္းလည္း သြားပါလိမ့္မယ္။ ဆိုေတာ့ ေယဘူယ် အားျဖင့္ေတာ့ အရင္နဲ႔ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္လို႔ရွိရင္ လြတ္လပ္ပြင့္လင္းလာတဲ့ အေနအထားေတြ အမ်ားႀကီးတုိးတက္မႈ ရွိလာတယ္။ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚ ေရာက္ မေရာက္၊ အကူးအေျပာင္းေပၚ ေရာက္မေရာက္ ဆိုတာကေတာ့ ေယဘူယ်အားျဖင့္ ပညာရွင္ေတြၾကည့္ၾကတာကေတာ့ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးေရး ရွိရမယ္။ ၿပီးရင္ က်ေနာ္တို႔ ဖြဲ႔စည္းပုံနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရရမယ္။ ၿပီးရင္ ေရြးေကာက္ပြဲက တရားမွ်တ ရမယ္၊ လက္ခံႏိုင္ရမယ္၊ မူဝါဒကြဲျပားတာေတြကိုလည္း ထင္သာျမင္သာ ရွိလာရမယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ေတြနဲ႔ ၾကည့္တဲ့အခါက်ေတာ့ အဲဒီအခ်က္ေတြကို ေရာက္ဖို႔ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက လိုေသးတယ္ထင္ပါတယ္။
VOA။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ က်ေနာ္တို႔ အခု ဒီေဆြးေႏြးပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လက္တေလာ ဒီ ေပးစာေလးေတြ ဖတ္ၾကားခ်င္ပါတယ္။ ေမာင္ဘ ဆိုၿပီးေတာ့ ေသာတရွင္တဦးက ေပးပို႔ထားပါတယ္။
ေမာင္ဘ။ ။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရး အစရွိတဲ့ေနရာေတြမွာ တျဖည္းျဖည္း ေျပာင္းလဲလာလိမ့္မယ္လို႔ ယုံၾကည္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အျမန္ ေျပာင္းလဲဖို႔ေတာ့ သိပ္ၿပီးေတာ့ မေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္ပါဘူး တဲ့။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ လက္ရွိ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ ဦးသိန္းစိန္ အစရွိတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းေတြဟာ ေျပာင္းလဲဖို႔အေရးမွာ စိုးရိမ္ေၾကာင့္က်မႈေတြ ေၾကာက္႐ြံ႕မႈေတြေၾကာင့္ ေႏွးေကြးေနၾကပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ စိုးရိမ္မႈေတြထဲမွာဆိုလို႔ရွိရင္ သူတို႔လုပ္ခဲ့တဲ့ အမွားေတြကို ျပန္ၿပီးေတာ့ အေရးယူခံရမွာကို အထူး ေၾကာက္႐ြံ႕ေနၾကတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ NLD အႏိုင္ရခဲ့ေပမယ့္လည္း အာဏာလႊဲမေပးျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ စစ္ခုံ႐ုံးကိုတင္မည္ ဆိုတဲ့အခ်က္ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းတစ္ဦးက ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္ တဲ့။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာလည္း NLD ျပန္ပါလာမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ သူတို႔ရဲ႕အာဏာ လက္လႊတ္ရမွာကိုလည္း စိုးရိမ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ NLD မပါဝင္ႏိုင္ေအာင္ ကန္႔သတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုအခါမွာေတာ့ သူတို႔ေတြဟာ လႊတ္ေတာ္ေတြမွာ အမ်ားစု ရရွိေနၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ပင္မ အဓိက ဝန္ႀကီးဌာနေတြကိုလည္း ခ်ဳပ္ကိုင္ထားႏိုင္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ NLD ကို ျပန္ၿပီးေတာ့ ပါဝင္ႏိုင္ဖို႔ လမ္းဖြင့္ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း NLD လႊတ္ေတာ္ထဲကို ေရာက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း ၎တို႔ရဲ႕ ဘက္ေတာ္သားေတြ ၾကံ့ခိုင္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီဝင္ အမတ္ေတြ၊ တပ္မေတာ္သားေတြကို စည္း႐ုံးဘက္ေျပာင္းသြားမွာကိုလည္း စိုးရိမ္ေၾကာင့္က်မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။
VOA။ ။ ဒါကေတာ့ ေသာတရွင္ ေမာင္ဘ ဆိုသူရဲ႕ ေပးစာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ လႊတ္ေတာ္ထဲ ဝင္ေရာက္တာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ သတင္းဌာနေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကညာခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကလည္း NLD လႊတ္ေတာ္ထဲဝင္တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လက္မခံတဲ့လူ ရွိသလိုပဲ၊ ဒါကုိ ႀကိဳဆိုမႈတရပ္အေနနဲ႔ ျမင္တာလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီ ခုနက ေမာင္ဘ ေျပာသြားတဲ့အျမင္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္ ေဒါက္တာျမတ္ဉာဏစိုးကို ဒီမွာေမးခ်င္ပါတယ္။ ခုနက NLD လႊတ္ေတာ္ထဲကို ဝင္လာမယ္ဆိုရင္ ဒီ ၾကံ့ခိုင္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီဝင္ေတြ တပ္မေတာ္သားေတြ စည္း႐ုံးေရးဘက္ေျပာင္းမွာကို စိုးရိမ္ေၾကာင့္က်မႈ ရွိတယ္ဆိုတဲ့ ဒါ သူ႔ရဲ႕ သုံးသပ္ခ်က္ေပါ့ေနာ္ ေဒါက္တာျမတ္ဉာဏစိုးကေရာ ဘယ္လိုျမင္လဲ။ အဲဒီလို ေၾကာင့္က်စိတ္ အာဏာပိုင္ေတြဘက္မွာ ရွိရဲ႕လား၊ ရွိသလား၊ ရွိတယ္လို႔ ျမင္ပါသလား ခင္ဗ်ာ့။
ေဒါက္တာျမတ္ဉာဏစိုး။ ။ မွန္ပါတယ္ခင္ဗ်။ ရွိပါတယ္။ ရွိကို ရွိေနပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အခု အန္တီစုေပါ့ေနာ္၊ အန္တီစုဟာ လႊတ္ေတာ္အတြင္းကို မဝင္ေရာက္ရေသးပါဘူး။ ေရြးေကာက္ပြဲကိုလည္း မျဖတ္သန္းရေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္လည္း အန္တီစုရဲ႕ၾသဇာ ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔မႈ၊ အန္တီစုရဲ႕ ဉာဏ္အေမွ်ာ္အျမင္ ျမင့္မားမႈဟာ၊ အန္တီစုရဲ႕ အေနအထားက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ National Figure ေပါ့ေနာ္ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ ဆိုတာထက္ကို က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတည္ရွိေနတဲ့ ပထဝီႏိုင္ငံေရးအေနအထားအရ ေဒသတြင္းမွာပါ ၾသဇာလည္း ႀကီးမားတဲ့ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး ျဖစ္ေနပါတယ္။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ေတြ ဝမ္းသာအယ္လဲ ႀကိဳဆိုေနတာေတြ ဒါေတြကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ကို ဒါ အန္တီစုနဲ႔တကြ အေယာက္ ၄၀ ေက်ာ္ ဝင္ေရာက္လာမယ့္ NLD က ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိေတာ့ ဒီဘက္က ပုဂၢိဳလ္ေတြကို စည္း႐ုံးႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ဒါမွမဟုတ္လည္း လႈပ္ခတ္သြားေအာင္ေပါ့ေနာ္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ ျမင္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ့။
VOA။ ။ က်ေနာ္ ဦးေအာင္မိုးေဇာ္ကို ဒီမွာ ေမးခ်င္ပါတယ္။ တေလာကပဲ မေန႔ကပဲ ထင္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုမွာ ေျပာသြားတာ က်ေနာ္တို႔ ၾကားမိပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ လက္ရွိ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမွာ စစ္တပ္က အေႏွာက္အယွက္ပုံစံမ်ဳိးေပါ့ေနာ္ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္လာႏိုင္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ သုံးသပ္တာ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဦးေအာင္မိုးေဇာ္ ခုနက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေျပာတဲ့ အေနအထားေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ လက္ရွိသြားေနတဲ့ ဒီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ စစ္တပ္က အေႏွာင့္အတား ျဖစ္ႏိုင္သလား၊ ဒါက အေႏွာက္အယွက္တစ္ခုအေနနဲ႔ အကဲစမ္းခ်က္ တခုအေနနဲ႔ ျဖစ္ႏိုင္သလား ဦးေအာင္မိုးေဇာ္ ဘယ္လိုယူဆပါသလဲ။
ဦးေအာင္မိုးေဇာ္။ ။ စစ္တပ္ကပဲ အေႏွာက္အယွက္ေပါ့၊ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကပဲ အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္မလား သို႔တည္းမဟုတ္ ဒီကေန႔ အစိုးရအဖြဲ႔ထဲက ေခါင္းေဆာင္ေတြကိုယ္တုိင္ ကပဲ ခုနလို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလိုစိတ္ နည္းေနသလား စသည္ျဖင့္ ဒီေမးခြန္းေတြကို ေျဖဖို႔ခက္ပါလိမ့္မယ္။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ လက္ေတြ႔ေပါ့ေနာ္ မေန႔တစ္ေန႔ ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပါ့ဗ်ာ။ ဒီ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အရဆိုလို႔ရွိရင္ က်ိန္းေသတာက လက္ရွိ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကိုယ္ႏႈိက္က သူတို႔နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ပါ့မယ္၊ လႊတ္ေတာ္ထဲကို ဝင္ပါ့မယ္၊ ဒီကေန႔ျဖစ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ထဲမွာ လက္ရွိအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့သူေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ပါ့မယ္လို႔ ကေန႔ေျပာေနတဲ့ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္၊ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္၊ ဒီပုဂၢိဳလ္ေတြ ဒီအဖြဲ႔အစည္းေတြ ေရြးခ်ယ္လိုက္တဲ့ ကေန႔ ႏိုင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စိန္ေခၚခံရတဲ့ စိန္ေခၚခံခ်က္တစ္ခုျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ျမင္တယ္။ ဒီဥစၥာက အခုလို လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဒီကေန႔ ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့လမ္းေၾကာင္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ နည္းလမ္းေပါ့၊ နည္းပရိယာယ္ ဒါေတြကို ထိခိုက္ေစတယ္လို႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ေတာ့ ျမင္တယ္။ တၿပိဳင္နက္တည္းမွာလည္း ကေန႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြ ကိုယ္ႏိႈက္က သူတို႔ အေျပာင္းအလဲကို လုပ္ပါ့မယ္၊ အေျပာင္းအလဲကို သြားပါ့မယ္လို႔ ေျပာေနတဲ့ သူတို႔ေျပာၿပီးသားစကားေတြကို သူတို႔ ျပန္ၿပီးေတာ့ ႐ုပ္သိမ္းတဲ့သေဘာျဖစ္သလို ကိုယ္နဲ႔ ေဆြးေႏြးေဖာ္ ေဆြးေႏြးဖက္၊ ကိုယ္နဲ႔ လက္တြဲေဖာ္ လက္တြဲဖက္ေတြကို တဖက္က ျပန္ၿပီးေတာ့ သိကၡာခ်ရာ ေရာက္တယ္လို႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ အဲဒီလို ျမင္တယ္။ ဒီေနရာမွာေတာ့ တပ္ကပဲ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္တာလား၊ ဒါမွမဟုတ္လို႔ရွိရင္ လက္ရွိ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ သမၼတကိုယ္ႏႈိက္ သမၼတ ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရအဖြဲ႔ကိုယ္ႏႈိက္က ေရွ႕ကို ဆက္တြန္းဖို႔ကိစၥမွာ တြန္႔ဆုတ္ တြန္႔ဆုတ္ ျဖစ္ေနတာလား ဆိုတာေတာ့ နည္းနည္းေဝခြဲရခက္တယ္လို႔ က်ေနာ္ အဲဒီလိုပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
VOA။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဦးတင္ေမာင္သန္းအျမင္ကို သိခ်င္ပါတယ္။ ဒီ အေျပာင္းအလဲအတြက္ အာဏာပိုင္ေတြဘက္မွာ တစုံတရာ သူတို႔မွာ တြန္႔ဆုတ္ေနရတဲ့ တျခား အကဲစမ္းခ်က္ ဘာရွိႏိုင္လဲခင္ဗ်ာ့။
ဦးတင္ေမာင္သန္း။ ။ ပထမဆုံးကေတာ့ ဒီအေျပာင္းအလဲေတြကို ၾကည့္တဲ့အခါက်ေတာ့ အကူးအေျပာင္းက သေဘာသဘာဝႏွစ္မ်ဳိး ရွိတယ္ခင္ဗ်။ တခုက အာဏာပိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြကေန ထိန္းခ်ဳပ္ၿပီး ေျပာင္းလဲတဲ့ အေျပာင္းအလဲေပါ့ေလ။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ လက္ရွိအာဏာရွိေနတဲ့သူေတြ ျပဳတ္က်သြားၿပီး ေျပာင္းတဲ့ အေျပာင္းအလဲေပါ့ေနာ္။ ဆိုေတာ့ စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္း ရွိမယ္၊ လူထုအုံႂကြမႈႀကီး ျဖစ္မယ္၊ ျပဳတ္က်သြားမယ္။ ေျပာင္းတယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ကိုယ့္သေဘာ ကိုယ့္လိုလားခ်က္၊ ႏိုင္ငံေရးလိုလားခ်က္ေတြက အထက္စီးရၿပီး ေျပာင္းရတာမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ အဲဒီလိုအေျပာင္းအလဲ မဟုတ္ရင္ တျခားႏိုင္ငံေတြမွာ ျဖစ္တာကေတာ့ Control Transition လို႔ ေျပာတဲ့ အာဏာပိုင္ေတြကေန ထိန္းခ်ဳပ္တတ္တဲ့ အေျပာင္းအလဲပါ။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ က်ေနာ္တို႔က ဒီအေျပာင္းအလဲကို ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ဒီအေျပာင္းအလဲရဲ႕ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းထဲမွာ ၾကံဳေနရတဲ့ သေဘာသဘာဝအရ ပိုၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔သိပ္ၿပီး ေမွ်ာ္လင့္လို႔မရတဲ့ အဓိပၸာယ္ ေဆာင္ပါတယ္။ ဆိုလိုတာက က်ေနာ္တို႔ စိတ္ဆႏၵ ဘယ္ေလာက္ပဲရွိရွိ အကန္႔အသတ္ေတြ ရွိလိမ့္မယ္။ ဒီအခ်က္ကိုလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ျမင္တယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဒီအေျပာင္းအလဲမွာ ခုနက က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ သေဘာသဘာဝအရကိုက ၾကာမယ္။ ေလးမယ္။ အဲဒီေတာ့ ဆိုလိုတာကေတာ့ လက္ရွိ ဖြဲ႔စည္းပုံ အလုပ္ျဖစ္တဲ့ အေနအထားတခုကိုေတာ့ ရႏိုင္တယ္။ အဲဒီအတြင္းထဲမွာ က်ေနာ္တို႔ တျခားလုပ္စရာေတြ ဒီမိုကေရစီအကူးအေျပာင္းမွာ အေထာက္အကူျပဳတဲ့ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈတို႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေကာင္းေအာင္ လုပ္တာတို႔ ေနာက္ တရားစီရင္ေရးစနစ္၊ rule of law တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ ျဖစ္လာတာတို႔၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရွိလာတာတို႔ အစရွိတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကို ျဖည့္ဆည္းေပးျခင္းအားျဖင့္ ဒီမိုကေရစီျဖစ္စဥ္က ပိုၿပီးေတာ့လည္း ျမန္ႏိုင္ပါတယ္။ တျခားႏိုင္ငံေတြ အေတြ႔အၾကံဳအရဆိုရင္ အဲဒီဟာေတြ မရွိလို႔ရွိရင္ ဒီမိုကေရစီျဖစ္စဥ္က ပိုၿပီးၾကာတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ က်ေနာ္တို႔ေမွ်ာ္လင့္သေလာက္ေတာ့ သိပ္ၿပီးေမွ်ာ္လင့္လို႔ မရဘူးလို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ ဒီလိုပဲ နားလည္ပါတယ္။
VOA။ ။ က်ေနာ္တို႔ ေလလႈိင္းေပၚမွာ ေနာက္တစ္ဦးရွိပါတယ္။ ကိုၿဖိဳးမင္းသိန္း ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားတစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုၿဖိဳးမင္းသိန္းေရ ခုန ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာမွာ လက္ရွိ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးအေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လက္ရွိ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အားမလို အားမရမႈေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ေႏွးေကြးေနတယ္လို႔ ယူဆတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီလိုအေျခအေနေတြက အားလုံး ေမွ်ာ္မွန္းေနတဲ့ အေျခအေနအထိ မေရာက္ေသးတာ ဘယ္လိုအခက္အခဲ အၾကန္႔အၾကာ ဘယ္လိုေၾကာင့္ယူဆပါလဲ ခင္ဗ်။
ကိုၿဖဳိးမင္းသိန္း။ ။ လက္ရွိ က်ေနာ္ျမင္တဲ့ အေျခအေနကေတာ့ဗ်ာ က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္ရဲ႕ စိန္ေခၚမႈေတြဟာ အခုလက္ရွိ အေျခအေနမွာ အေျခအေန ၄ ခုေလာက္ ရွိပါတယ္။ အဲဒီဟာကေတာ့ တစ္က ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြအားလုံး ျပန္မလြတ္ေသးတဲ့ကိစၥက စိန္ေခၚမႈတရပ္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ျပည္တြင္းစစ္ႀကီး ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥပါ။ ျပည္တြင္းစစ္ ျပႆနာကလည္း က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္မွာ စိန္ေခၚမႈတရပ္လို ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုေတာ့ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ျပႆနာပါပဲ။ က်ေနာ္တုိ႔တိုင္းျပည္မွာ ျပည္သူလူထုဟာ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ အၾကပ္အတည္းကို ရင္ဆိုင္ေနရတယ္။ ဒီအခက္အခဲကလည္း က်ေနာ္တို႔အတြက္ စိန္ေခၚမႈတရပ္ ျဖစ္တယ္။ ဒီ့အျပင္ ပိုအေရးႀကီးတာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္မွာ ဒီမိုကေရစီ စံခ်ိန္စံၫႊန္းေတြနဲ႔ မကိုက္ညီဘူး၊ ျပည္သူလူထုအတြက္ အက်ဳိးမျဖစ္ဘူး၊ တိုင္းျပည္အတြက္ အေျခအေနေကာင္းေတြ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံမွာပါတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို ျပဳျပင္ေရးဆိုတာကေတာ့ အႀကီးမားဆုံး စိန္ေခၚမႈပါပဲ။
ဒီစိန္ေခၚမႈေတြကို ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔အတြက္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔မွာ စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္ေတြက အေျခအေနတစ္ခုကို မွန္မွန္ကန္ကန္ လက္ခံႏိုင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒီလိုလက္ခံႏိုင္ဖို႔ ဆိုတဲ့အေျခအေနမွာ ဥပမာ ဆင္းရဲမြဲေတမႈလို ျပႆနာမ်ဳိး တကယ္ ဆင္းရဲမြဲေတတယ္လို႔ သူတို႔လက္ခံရင္ ဒါ အေျခအေနေကာင္းပါ။ ဒီအေျခအေနကို ျပဳျပင္ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ လြယ္ကူႏိုင္မွာပါ။ ဒီလိုပဲ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာေတြအေပၚမွာလည္း ဒီ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားရွိတယ္ဆိုတာကို သူတို႔ သိရင္ လက္ခံရင္ ဒီျပႆနာကို ေျဖရွင္းလို႔ရပါတယ္။ ဒါကို လက္မခံဘူးဆိုရင္ေတာ့ ဒီျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႔ နည္းနည္းခက္ခဲပါတယ္။ အခု က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားကိစၥဆိုရင္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြက လက္မခံခ်င္တဲ့သေဘာ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအေျခအေနကို လက္ခံလာႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါကို က်ေနာ္တို႔ဘက္ကလည္း ႀကိဳးစားဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒီလိုပဲ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ျပည္တြင္းစစ္မီး ေတာက္ေလာင္ေနမႈကိစၥကို ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရးရေအာင္ လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ကူးကေတာ့ မဆိုးပါဘူး။ ဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီစိန္ေခၚမႈကို ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္။
၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံအေပၚမွာေတာ့ တပ္မေတာ္ဘက္ကေသာ္လည္းေကာင္း၊ လက္ရွိ ၾကံ့ခိုင္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အစိုးရကေသာ္လည္းေကာင္း NLD ကို အခန္းက႑တစ္ခု၊ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုမွာ အသုံးခ်ဖို႔ ႀကိဳးစားမယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ကူးမ်ဳိးဆိုရင္ေတာ့ မေအာင္ျမင္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒီေနရာမွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံကို ျပင္ဆင္မယ္ဆိုတဲ့ အပိုင္းမွာလည္း တပ္မေတာ္ ေခါင္းေဆာင္ေတြကိုယ္တိုင္က ဒီမိုကေရစီကို တည္ေဆာက္မယ္၊ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚကို ျပည္သူလူထုနဲ႔အတူ ဒီမိုကေရစီပါတီေတြနဲ႔အတူ တည္ေဆာက္သြားမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ စိန္ေခၚမႈျပႆနာေတြ အားလုံးက ေျပလည္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ အဓိက ေသာ့ခ်က္ကေတာ့ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ေတြရယ္ လက္ရွိ စစ္ေခါင္းေဆာင္ကေန အသြင္ေျပာင္းထားတဲ့ ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ေတြေပါ့ဗ်ာ၊ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ဒီအေျခအေနေတြအေပၚမွာ မွန္မွန္ကန္ကန္ သုံးသပ္ၿပီးေတာ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕စိန္ေခၚမႈေတြကို အားလုံး ပူးေပါင္းေျဖရွင္းမယ္၊ အမ်ဳိးသားေရးျပႆနာတရပ္အေနနဲ႔ ေျဖရွင္းမယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ကူးမ်ဳိးရွိေအာင္ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ႀကိဳးစားဖို႔လိုသလို စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြဘက္ကလည္း မွန္မွန္ကန္ကန္ ဆုံးျဖတ္ႏိုင္ဖို႔လိုလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။
VOA။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ ဝင္ေရာက္ေဆြးေႏြး ေမးျမန္းဖို႔ဆိုၿပီးေတာ့ ေသာတရွင္တေယာက္ရွိပါတယ္။ ဦးကံေအး ေနာ္ေဝးႏိုင္ငံက။ ဦးကံေအး ေဆြးေႏြးလို႔ရပါတယ္။ ေမးျမန္းခ်င္တယ္ဆိုရင္လည္း တာဝန္ရွိသူေတြ သက္ဆိုင္ရာပုဂၢဳိလ္ေတြရွိပါတယ္ ေမးျမန္းလို႔ရပါတယ္ခင္ဗ်။
ဦးကံေအး။ ။ က်ေနာ္အခု နည္းနည္းေျပာခ်င္တာေပါ့ေလ၊ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚ တက္ေနတာကို က်ေနာ္ ရင္ေလးပါတယ္။ ျမင္ရတာ။ ဒါေပမယ့္ အေကာင္းဆုံးစနစ္တစ္ခုက က်ေနာ္ျမင္တာေတာ့ က်ေနာ္ တင္ျပေပးပါမယ္။ က်ေနာ့္ထက္ ပညာတတ္တဲ့သူေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္၊ ကၽြမ္းက်င္တဲ့သူေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာက အခု ဗမာျပည္မွာ ျပ႒ာန္းထားတာက အခု ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥေတြက တိုင္းရင္းသားကိစၥေတြပဲ။ တိုင္းျပည္တစ္ခုလုံးမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥေတြက က်ေနာ္ ျမင္ရတာေပါ့ေလ။ အကုန္လုံး တိုင္းရင္းသားကိစၥေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ က်ေနာ္တို႔လိုခ်င္တာ စာအုပ္မွာလည္း ျပ႒ာန္းထားတယ္၊ တုိင္းရင္းသားေတြ ခ်င္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကယား၊ ရွမ္း၊ မြန္၊ ရခိုင္ ရွိတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒါဆို က်ေနာ္က တစ္႐ုံးဖြင့္ခိုင္းခ်င္တာဗ်။ အဲလို ႐ုံးမ်ဳိး ရွိမွသာလွ်င္ သူက ဒိုင္လူႀကီးလိုမ်ဳိး လိုက္လုပ္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံကို ေခါင္းရွစ္လုံးနဲ႔ စဥ္းစားၿပီးေတာ့ ေရွ႕ေရးကို စဥ္းစားေပးဖို႔၊ က်ေနာ္ စဥ္းစားတာေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီ႐ုံးကဆိုရင္ ၿမိဳ႕နယ္တိုင္းမွာရွိဖို႔ လိုတယ္ေပါ့။ အရင္က ပါတီယူနစ္႐ုံးလိုမ်ဳိး။ အဲဒီမွာပါ အကုန္လုံး စနစ္တက်နဲ႔ အကုန္လုံး အေပၚနဲ႔ ေအာက္နဲ႔ မွားတဲ့ဥစၥာ အကုန္ ညိႇႏႈိင္းလို႔ ရမယ္ထင္တယ္။ အခု အေပၚကေန လုပ္တဲ့ဥစၥာ ေအာက္က ဘာမွမသိရဘူး။ ဘာမွလုပ္လို႔မရ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာက ရွစ္႐ုံးဆိုရင္ ဗမာျပည္မွာ ၿမိဳ႕နယ္ရွိမယ္ဆိုရင္ တေထာင္ေလာက္ရွိရင္ မြန္ကလည္း တစ္ေထာင္ေလာက္ ရွိမယ္၊ ကရင္ကလည္း တစ္ေထာင္၊ တစ္ေထာင္စီ အားလုံး ရွစ္ေထာင္ရွိမွာေပါ့ဗ်ာ။ ဗမာကလည္း ဗမာေရြးတင္၊ ကရင္ကလည္း ကရင္ ေရြးတင္၊ ရွမ္းကလည္း ရွမ္းေရြးတင္။ ဥကၠဌ ရွစ္ေယာက္ေလာက္ ထားၿပီးမွ အဲဒီမွာ ပါလီမန္မွာ ဝင္ေဆြးေႏြးဖို႔အဆင့္ကို ထားရင္ေတာ့ ပိုၿပီးေတာ့ သင့္ေတာ္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္ေလ။ သူတို႔က တကယ္ဆိုရင္ သူတို႔ ပင္လုံနဲ႔ တက္လာတဲ့လူေတြခ်ည္းပဲ။ ပင္လုံနဲ႔ ဘဝကိုရင္းၿပီးေတာ့ လူမ်ဳိးေတြ အသက္ေပးၿပီးေတာ့ သြားတဲ့လူေတြ အကုန္လုံး အသိုင္းအဝိုင္းပဲေလ။ အဲဒီလိုမ်ဳိး တစ္႐ုံးကို ထားၿပီးမွပဲ အဲဒီလူေတြ ၀င္ေျဖရွင္းမွပဲ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံႀကီးက ေအးေဆးေတာ့မယ္လို႔ က်ေနာ္ ျမင္တာေလ။ မဟုတ္ရင္ ဒီလိုမ်ဳိးပဲသြားမယ္ဆိုရင္ ေတာင္နဲ႔ေျမာက္နဲ႔ ေျမာက္နဲ႔ေတာင္နဲ႔ပဲ ျဖစ္သြားမယ္လို႔ က်ေနာ္ ျမင္တယ္ေပါ့ေလ။
VOA။ ။ ဟုတ္ကဲ့၊ ဦးကံေအး ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဒါက ေနာ္ေဝးႏိုင္ငံက ဦးကံေအး သူ႔ရဲ႕အျမင္ကို ေဆြးေႏြးသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
က်ေနာ္ ဒီေဆြးေႏြးပြဲ ျပန္ေကာက္ခ်င္တာက ခုနက ကိုၿဖိဳးမင္းသိန္း ေျပာသြားတဲ့အခ်က္ တစ္ခ်က္ ေတြ႔ပါတယ္။ အဓိက ကေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပုံနဲ႔ ပတ္သက္ပါတယ္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံကိစၥပါ။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံက လက္ရွိသြားမယ့္ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းစဥ္ထဲမွာ အကဲစမ္းခ်က္လို သူျမင္တယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကလည္း သူ လႊတ္ေတာ္ထဲဝင္တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ တစ္ခုထဲမွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ ျပင္ေရးကိစၥဆိုတာလည္း ပါတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ေဒါက္တာ ျမတ္ဉာဏစိုး ေျဖႏိုင္မယ္ ထင္ပါတယ္ခင္ဗ်။ အဲဒါက လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ဘယ္ေလာက္ထိ လက္ေတြ႔က်မလဲခင္ဗ်။
ေဒါက္တာ ျမတ္ဉာဏစိုး ။ ။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံက ဘယ္ေလာက္ လြဲေခ်ာ္ေနသလဲဆိုတာ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီက ကိုယ္စားလွယ္ေတြအမ်ားစု အသိဆုံးျဖစ္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဒီကိုယ္စားလွယ္ေတြ အမ်ားစုက အမ်ဳိးသားညီလာခံကို ျဖတ္သန္းၿပီးေတာ့ ဒီ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ဆြဲခဲ့တာပါ။ ဆြဲခဲ့တဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႔ ဒီ တပ္မေတာ္သား ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းလို ဘာတို႔လို အင္မတန္မွ အဓိကက်တဲ့ ျပင္ဆင္ဖို႔အခ်က္ေတြ မေျပာပါနဲ႔၊ ဥပမာ ေပးရရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ကြန္ျပဴတာ ပ႐ိုဂရမ္တစ္ခုကို ဆြဲတယ္၊ ဆြဲၿပီးတဲ့အခါက်ေတာ့ မသုံးၾကည့္ရေသးဘူးေပါ့ေနာ္။ အခု တကယ္သုံးၾကည့္တဲ့အခါက်ေတာ့ error ေတြ တက္လာသလိုပါပဲ။ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမွာ ေရွ႕ေနာက္ မညီၫြတ္တာေတြေရာ အမ်ားႀကီး ရွိေနပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ျပင္ကို ျပင္မွ ျဖစ္မယ္ဆိုတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးကေတာ့ အားလုံး လက္ခံႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ျပင္ဖို႔ကို ဝန္ေလးေနၾကတယ္။ ေနာက္ၿပီးတဲ့အခါက်ေတာ့ လက္နဲ႔ေရးခဲ့တာကို ေျခနဲ႔ဖ်က္သလိုမ်ား ျဖစ္မလားဆိုတဲ့ မဝံ့မရဲ စိတ္ေတြနဲ႔ ျဖစ္ေနၾကတာေတြကို က်ေနာ္တို႔က ျပည္သူ႔မ်က္ႏွာကိုပဲ ေရွ႕႐ႈၿပီးေတာ့ ဒို႔ကေတာ့ တကယ္ ျပည္သူ႔အတြက္ တကယ္အလုပ္လုပ္မယ္ဆိုရင္ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္အစစ္ေတြ ျဖစ္တယ္ဆိုရင္ ကဲ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ ျပင္ၾကစို႔ေဟ့ ဆိုၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္ၿပီလို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
VOA။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဒါကေတာ့ လႊတ္ေတာ္တြင္းကိစၥေပါ့၊ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔။ လႊတ္ေတာ္ မဟုတ္တဲ့ ျပင္ပကေရာ ဘာေတြမ်ား လုပ္ႏိုင္မလဲ။ ဦးေအာင္မိုးေဇာ္အျမင္ကို သိခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ်။
ဦးေအာင္မိုးေဇာ္။ ။ အေျခခံအားျဖင့္ေတာ့ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပေပါ့ အထူးသျဖင့္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ civil society ေတြရွိမယ္၊ အသင္းအပင္း သမဂၢေတြရွိမယ္ စသျဖင့္ ဒီအင္အားစုေတြ တရားဝင္ ခိုင္ခိုင္မာမာ တည္ရွိလာႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေတာ့ ရွိဖို႔လိုဦးမယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။ အဲဒီအေျခအေနေအာက္မွာမွ ဒီ တည္ဆဲဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေထာက္ျပတာေတြ၊ တည္ဆဲဥပေဒေတြကို ျပင္ဆင္ဖို႔ ေတာင္းဆိုတာေတြ၊ တၿပိဳင္နက္တည္းမွာပဲ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံဥပေဒအရ ကိုယ္ႏႈိက္က တန္းတူညီမွ်မႈ ကင္းမဲ့တာေတြ ဖိႏွိပ္ခံေနရမႈေတြ ဒါေတြကို ေထာက္ျပၿပီးေတာ့ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ေရး လႈပ္ရွားမႈေပါ့ဗ်ာ။ ဒီလို လႈပ္ရွားမႈကို လႊတ္ေတာ္ျပင္ပမွာ လုပ္လို႔ရႏိုင္တဲ့ အေျခအေန ရွိတယ္လို႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ယူဆပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ အသင္းအပင္းဖြဲ႕စည္းခြင့္ေတြကိုယ္ႏႈိက္က ကေန႔အေျခအေနမွာ အကန္႔အသတ္ေတြ ရွိေနေသးတာျဖစ္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္းပဲ ကေန႔ကာလ ခုန အေျပာင္းအလဲလို႔ ေျပာဆိုေနတဲ့ ကိစၥေတြ အေပၚမွာ တစုံတရာ ဒီ အေျပာင္းအလဲလို႔ လက္ခံဖို႔ ခက္ခဲတဲ့အေနအထား ျဖစ္တာ ျဖစ္တယ္။ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလအဆင့္ကို မတက္လွမ္းႏိုင္ေသးဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔ျမင္ေနတာျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ အခုက လႊတ္ေတာ္ျပင္ပ အင္အားစုေတြျဖစ္တဲ့ လူထုလူတန္းစား အသင္းအဖဲြ႔ေတြ ေနာက္ လႈပ္ရွားမႈေတြက တဆင့္ ခုန ကိုျမတ္ဉာဏစိုး ေျပာသြားသလိုပဲ ဧရာဝတီလႈပ္ရွားမႈလိုမ်ဳိး၊ ျပည္တြင္းစစ္ ရပ္စဲေရးလႈပ္ရွားမႈေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား လႊတ္ေပးေရး လႈပ္ရွားမႈေတြ ဒီလႈပ္ရွားမႈေတြကို လက္ရွိအစိုးရက တစုံတရာ သည္းခံလာတယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီအေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိတဲ့အေျခအေနက ပိုပီျပင္လာတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရမွာေပါ့။
VOA။ ။ ေသာတရွင္ေနာက္တဦးက ဒီေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ဆိုၿပီးေတာ့ သူ႔ အသံဖိုင္ ေပးပို႔ထားတာ ရွိပါတယ္။
ဦးဖိုးေသာင္။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးမွာ အစပ်ဳိးေနၿပီလို႔ေတာ့ ေျပာႏိုင္ေပမယ့္ အစိုးရနဲ႔ အတုိက္အခံဘက္မွာပါ စိန္ေခၚမႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ဒီမုိကေရစီ ရရွိေရးပုံစံက အစိုးရကလည္း စစ္အာဏာရွင္စနစ္နဲ႔ ဆက္ၿပီးသြားလို႔မရႏိုင္ေတာ့တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးျဖစ္သလို အတိုက္အခံကလည္း စစ္အာဏာရွင္အစိုးရကိုေရာ ယေန႔ စစ္ဦးစီး အရပ္သားအစိုးရကိုပါ ႏိုင္ေအာင္ မတိုက္ႏိုင္ခဲ့ၾကပါဘူး။ ဒီေတာ့ ႏွစ္ဖက္စလုံးက ျပည္ပကို အားကိုးလာၾကရတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးပါ။ ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာၿပီး အာဏာလက္ရွိ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြက သူတို႔မွာ ရွိျမဲစည္းစိမ္ေတြနဲ႔အတူ သူတို႔ ဆက္လက္ၿပီး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ လုပ္ကိုင္ၾကမည့္ စီးပြားေရး လက္ဝါးႀကီးအုပ္ လုပ္ငန္းေတြကို အာမခံေပးႏိုင္မယ့္ အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံႀကီးမ်ားႏွင့္ အေပးအယူလုပ္လို႔ရရင္ သူတို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးပါဝါကို တျဖည္းျဖည္းေလွ်ာ့ခ်ၿပီး ဒီမုိကေရစီကို နည္းနည္းခ်င္းေပးမယ့္သေဘာပါပဲ။ အဲဒါကို အင္အားႀကီးႏိုင္ငံေတြက လက္ခံႏိုင္မႈ ရွိ မရွိ ဆိုတဲ့ စိန္ေခၚခ်က္နဲ႔ ယေန႔ လက္ရွိအစိုးရက ရင္ဆိုင္ေနရတာပါ။ အင္အားအႀကီးဆုံး အတိုက္အခံျဖစ္တဲ့ NLD ကေတာ့ အစိုးရသစ္ရဲ႕ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ဒီမိုကေရစီေပးမယ္နဲ႔ သူတို႔ မတရားပိုင္ဆိုင္ ရယူထားသည္မ်ားအေပၚ အသိအမွတ္ျပဳ လိုက္ေလ်ာႏိုင္ပါမည္လား။ ဒါမွမဟုတ္ ျပည္သူလူထုရဲ႕အားနဲ႔ ျပည္ပႏိုင္ငံႀကီးေတြ၏ အကူအညီကို ရယူေပါင္းစပ္ၿပီး ဒီမိုကေရစီကို မေႏွာင့္ေႏွးေစဘဲ အခ်ိန္ကိုက္ ရယူေပးႏိုင္ပါမည္လားဆိုတဲ့ စိန္ေခၚခ်က္နဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရတယ္လို႔ပဲ က်ေနာ္ ထင္ျမင္မိေၾကာင္းပါ။ က်ေနာ္ ဦးဖိုးေသာင္ ေနာ္ေဝးကပါ။
VOA။ ။ ဒါကေတာ့ ဦးဖိုးေသာင္ရဲ႕အျမင္ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုၿဖိဳးမင္းသိန္း ၾကားမယ္ထင္ပါတယ္။ သူကေတာ့ ႏွစ္ဖက္လုံးမွာ အခက္အခဲရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအခက္အခဲေတြက ဘာလဲဆိုတဲ့ သူ႔ရဲ႕အျမင္ကို ေျပာသြားပါတယ္။ ကိုၿဖိဳးမင္းသိန္း ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဘာမ်ား ေဆြးေႏြးလိုပါသလဲ။
ၿဖဳိးမင္းသိန္း။ ။ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ကာလတစ္ခုမွာ ျဖစ္တတ္တဲ့ သေဘာသဘာဝေတြကို က်ေနာ္ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ပထမ ေဆြးေႏြးသြားသလိုေပါ့ဗ်ာ၊ ႏွစ္ဖက္ မႏိုင္လို႔ အခုလို လုပ္ရတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ဳိးထက္စာရင္ က်ေနာ္တို႔က win-win ေပါ့ ႏွစ္ဖက္စလုံးက ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ ေအာင္ႏိုင္မႈကို ႀကိဳးစားတယ္ဆိုတဲ့ အေျဖမ်ဳိးကို က်ေနာ္တို႔ ထြက္ခ်င္ပါတယ္။ ဒါက က်ေနာ္တို႔တုိင္းျပည္ရဲ႕ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကိုလည္း ေရွ႕႐ႈႏိုင္မယ္၊ က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ ေျဖရွင္းသြားႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္တို႔ဟာ ဘက္အျမင္မထားဘဲ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာရွိတဲ့ ျပည္သူလူထုအားလုံးဆိုတဲ့ သေဘာထားအေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔ ဒီမိုကေရစီလိုလားသူေတြ၊ တပ္မေတာ္၊ ဒီ civil society အဖြဲ႔အစည္းေတြ အားလုံးဟာ အခုကာလက ဒီမိုကေရစီ ေခတ္တေခတ္မွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ အားၿပိဳင္တဲ့ကာလမဟုတ္ဘဲ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလတခုကို ေဆာင္ရြက္ရတဲ့အခ်ိန္မွာ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးလုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ခ်င္တဲ့သူေတြနဲ႔ အေျပာင္းအလဲကို လုပ္ရမွာကို စိုးရိမ္ေနတဲ့လူေတြၾကားမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အေျခအေနေတြ ရွိပါတယ္။ ဒီအေျခအေနေတြအေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔ဟာ ဘုံတူညီႏိုင္တဲ့ သေဘာထားတရပ္ ရွိသင့္ပါတယ္။ ဒီဥစၥာကေတာ့ တိုင္းျပည္ကို ေကာင္းေအာင္လုပ္မယ္။ ဒီေကာင္းေအာင္ လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြဟာ တကယ္ကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသင့္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို လူထုေခါင္းေဆာင္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ လက္ရွိ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ၾကံ့ခိုင္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ညႇိႏႈိင္းၿပီးေတာ့ ေရွ႕ကို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၿပီး ေျပာင္းလဲႏိုင္တဲ့ အေျခအေနသစ္ေတြကို ႀကိဳးပမ္းဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
ဒီလို မဟုတ္ဘဲနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုဘက္ကေတာ့ အေကာင္းဘက္ကို ဘယ္ေလာက္ပဲ ေရွး႐ႈေနေသာ္ျငားလည္း တဖက္က တစ္ခုခုကို သုံးဖို႔ စဥ္းစားေနမယ္ဆိုရင္ ေျပလည္မႈေတြ မရႏိုင္ပါဘူး။ ဒီလို မျဖစ္ဖို႔အတြက္ဆိုရင္ တူညီတဲ့ စိတ္ေစတနာရွိေအာင္ က်ေနာ္တို႔ဟာ အေျခအေနသစ္တရပ္ကို ေရာက္ေအာင္ တစ္ေယာက္က တြန္းအားေပးတဲ့သူကလည္း ေပးမယ္၊ ဆြဲေခၚသင့္တဲ့လူကလည္း ေခၚမယ္ဆိုတဲ့ အစီအစဥ္မ်ဳိးေတြနဲ႔ တျဖည္းျဖည္းေျပာင္းလဲမႈကို ေရွး႐ႈသြားသင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
VOA။ ။ ဟုတ္ကဲ့ က်ေနာ္ ဦးတင္ေမာင္သန္းကို ေမးခ်င္ပါတယ္။ လက္ရွိ အေျပာင္းအလဲေတြကေတာ့ ေႏွးေကာင္း ေႏွးသြားႏိုင္တယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး ေႏွးသြားမယ္ဆုိရင္ အားမလို အားမရမႈေတြ ႏွစ္ဖက္စလုံးမွာ ရွိမွာပဲ။ အစြန္းေရာက္မႈေတြ ေပၚထြက္လာႏိုင္တယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး အစြန္းေရာက္မႈေတြက လက္ရွိ သြားေနတဲ့ process ကို သြားၿပီးေတာ့ မထိခိုက္သြားႏိုင္ဘူးလား။ ဘယ္လို ျမင္လဲခင္ဗ်။
ဦးတင္ေမာင္သန္း။ ။ ေယဘူယ် တျခားႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္ၾကတာကေတာ့ အဆင့္တဆင့္မွာ အခု လက္ရွိ ျဖတ္သန္းတဲ့ အဆင့္တဆင့္ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းေလးနဲ႔ ျဖတ္သန္းမယ္၊ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈရေအာင္ လုပ္မယ္၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေကာင္း ျဖစ္ေအာင္လုပ္မယ္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ အေတာ္အတန္ ရွိလာေအာင္ လုပ္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ခုနေျပာတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပုံကိစၥကို မကိုင္ႏိုင္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ အီေနတဲ့ ကာလတစ္ခုကေတာ့ ျဖစ္ေနမွာေပါ့ေနာ္၊ ႏိုင္ငံေရးအရ။ ဆိုေတာ့ ခုနက ကိုေအာင္မိုးေဇာ္ ေျပာသလိုပဲ ပါလီမန္ပ လႈပ္ရွားမႈေတြကလည္း တျဖည္းျဖည္းမ်ားလာမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ တကယ္လို႔ ေစာေစာက ကိုၿဖိဳးမင္းသိန္း ေဆြးေႏြးသလို တပ္မေတာ္နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီေခါင္းေဆာင္ေတြၾကားထဲမွာ မတူတဲ့အုပ္စုေတြ အသီးသီးၾကားထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္း တပ္မေတာ္ကို ဘယ္လို ဆုတ္သြားမယ္ဆိုတဲ့ဟာကို အခ်ိန္ဇယားတရပ္အေနနဲ႔ သေဘာတူညီမႈ တရပ္ေပါ့ေနာ္ က်ေနာ္ထင္တယ္ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ မရႏိုင္ဘူး။ ၂၀၁၅ က်လို႔ရွိရင္ အဲဒီေနာက္ပိုင္းမွာ ရႏိုင္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ ဒါ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးျဖစ္တယ္။ မဟုတ္ဘူးဆိုလို႔ရွိရင္ တျခားႏိုင္ငံေတြ အေတြ႔အၾကံဳအရေျပာရရင္ေတာ့ လူထုအုံႂကြမႈႀကီး ျဖစ္ၿပီးေတာ့မွဘဲ ပဋိပကၡ နည္းနည္းျပင္းျပင္းနဲ႔ ေျပာင္းရမယ့္ သေဘာ။ ဒါကေတာ့ တျခားႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အဆင္အတိုင္း ၾကည့္လို႔ရွိရင္ အဲဒီလိုပဲ ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
VOA။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဦးတင္ေမာင္သန္း အျမင္ကေရာ ဘယ္လိုရွိလဲ။ လက္ရွိ ေျပာင္းလဲမႈ အရွိန္က ေႏွးေနတယ္လို႔ ျမင္လား၊ ေႏွးေနတယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ တျခား impact ေတြ ရွိမလာႏိုင္ဘူးလား။
ဦးတင္ေမာင္သန္း။ ။ ပထမတစ္ခ်က္ ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲကေတာ့ ေႏွးေနလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္လို႔ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈတို႔၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေကာင္း ျဖစ္ဖို႔တို႔၊ ေနာက္ တရားစီရင္ေရး အေျပာင္းအလဲေတြေပါ့ေနာ္ အစရွိတဲ့ နယ္ပယ္ေတြမွာ ပိုၿပီး အာ႐ုံစိုက္တဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြကေတာ့ ဒါ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အစိုးရၾကားမွာ နားလည္မႈေတြ အမ်ားႀကီးရႏိုင္တယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို သြားၿပီးထိမယ္ အထူးသျဖင့္ တပ္မေတာ္ပါ၀င္တဲ့ အခန္းက႑ဆိုရင္ေတာ့ အဲဒီေလာက္ထိ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း အာဏာရပုဂၢဳိလ္ပိုင္းက အဆင္သင့္ျဖစ္ၿပီလား၊ က်ေနာ္ေတာ့ သိပ္မထင္ဘူးခင္ဗ်ာ့။
VOA။ ။ ဟုတ္ကဲ့ က်ေနာ္ ေဒါက္တာျမတ္ဉာဏစိုးကို ေမးခ်င္ပါတယ္။ မၾကာခင္မွာလည္း လႊတ္ေတာ္ session ေတြ ျပန္စေတာ့မွာဆိုေတာ့ အေျပာင္းအလဲေတြ အခု ဒီႏွစ္ထဲမွာ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ျဖစ္ႏိုင္ေအာင္ လႊတ္ေတာ္ထဲ ကေရာ ဘယ္ေလာက္အထိ ဦးေဆာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မယ့္ အလားအလာ ရွိသလဲ ခင္ဗ်ာ့။
ေဒါက္တာျမတ္ဉာဏစိုး။ ။ မၾကာခင္ ျပန္စမယ့္ တတိယအစည္းအေဝးမွာဆိုရင္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ထူးျခားမႈတစ္ခုနဲ႔ ၾကံဳေတြ႔ရမွာပါ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ Budget law ကို ဆြဲရမွာ မို႔လို႔ပါ။ အဲဒီေတာ့ ဒီ Budget ကို က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံအေနနဲ႔က လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ အထိေလာက္မွာ ပါတီတစ္ခုတည္းကပဲ ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ဝင္ေငြကိုလည္း မသိဘူး။ expenditure ဘယ္ေလာက္ သုံးတယ္ဆိုတာလည္း မသိဘူး။ ဒီလိုပဲ ဆြဲခဲ့တဲ့ အေနအထားမ်ဳိးကိုလည္း ျဖတ္သန္းၿပီးၿပီ။ ၿပီးတဲ့အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီ စစ္ေခါင္းေဆာင္တခ်ဳိ႕ကပဲ အမိန္႔အာဏာနဲ႔ လူတစုကပဲ ေရးဆြဲၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျဖတ္သန္းခဲ့ၿပီးၿပီ။ အခုအခါမွာေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကို ဒါ တင္ရေတာ့မယ္ေပါ့၊ တင္ျပရေတာ့မယ္။ ျပရေတာ့တဲ့အခါက်ရင္ အဲဒီအခ်ိန္က်ရင္ ဒါ က်ေနာ္တို႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြရဲ႕ ပကတိ စိတ္ရင္းကေတာ့ ေပၚလာမွာပဲ။ လိုအပ္ေနတဲ့ က႑ေတြျဖစ္တဲ့ က်န္းမာေရးတို႔၊ ပညာေရးတို႔ က႑ေတြမွာ အသုံးစရိတ္ေတြ တိုးျမႇင့္သုံးစြဲဖို႔ကို ဒါကို ရဲရဲဝံ့ဝံ့ေပါ့ေနာ္ ဘယ္ပါတီကပဲ လာလာ တကယ္ျပည္သူအတြက္ ေရွး႐ႈၿပီးေတာ့ ေျပာႏိုင္မလား၊ ဆိုႏိုင္မလား ေနာက္ မဲခြဲၿပီးေတာ့ ဆုံးျဖတ္တဲ့အခါက်ရင္ေကာ ကိုယ့္ရဲ႕ ရင္ထဲက ဆုံးျဖတ္ခ်က္ အမွန္ကို ဘယ္သူ႔ကိုမွ မေၾကာက္မရြံ႕ဘဲနဲ႔ ျပည္သူ႔ဘက္ကပဲ ရပ္တည္ၿပီးေတာ့ ေျပာႏိုင္မလားဆိုတဲ့ အရည္အခ်င္း အစစ္အမွန္ေတြကို က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔လာရမွာေပါ့ေလ။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဒီလႊတ္ေတာ္က ဘယ္ေလာက္ ေျပာင္းလဲမႈကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မလဲဆိုတာ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာရွိေနတဲ့ လူေတြရဲ႕ စိတ္ရင္းေစတနာအမွန္က အေရးအႀကီးဆုံးလို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ ေျပာခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ့။
VOA။ ။ ဟုတ္ကဲ့၊ က်ေနာ္ ဦးေအာင္မိုးေဇာ္ကို တဆက္တည္း ေမးလိုက္ခ်င္ပါတယ္။ ခုန လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ ေဒါက္တာျမတ္ဉာဏစိုး ရွင္းျပသြားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လႊတ္ေတာ္ဆိုတာက ျပည္သူေတြရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ တကယ္စုထားတဲ့ ေနရာကိုး။ အဲဒီေတာ့ ဦးေအာင္မိုးေဇာ္ရဲ႕ အျမင္ကို သိခ်င္ပါတယ္။ လက္ရွိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ေနတဲ့အခါမွာ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာသြားေနတဲ့ flow ေပါ့ လက္ရွိ သြားေနတဲ့အေပၚ ဘယ္ေလာက္ထိ အားရေက်နပ္မႈရွိလား လိုအပ္ခ်က္ေတြရွိလား ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။
ဦးေအာင္မိုးေဇာ္။ ။ က်ေနာ့္အထင္အရ ေျပာမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ တစုံတရာ ေျပာတာဆိုတာေတြလည္း ရွိလာေကာင္း ရွိလာႏိုင္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ခိုင္ခိုင္မာမာေပါ့ အဓိကက်တဲ့ ဥပေဒေတြ အဓိကက်တဲ့ ျပင္ဆင္မႈေတြကို လုပ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ကို ခိုင္ခိုင္မာမာရပ္ခံၿပီးေတာ့ ေျပာမယ့္ဆိုမယ့္ လူေတြ မ်ားမ်ားလိုတယ္လို႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒါ တစ္ခုပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္းပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္ႏႈိက္က လႊတ္ေတာ္ထဲကတဆင့္သြားဖို႔ လႊတ္ေတာ္ထဲကတဆင့္ အေျပာင္းအလဲကို တြန္းဖို႔အတြက္ကို တြန္းလို႔ရွိရင္ ရႏိုင္တဲ့အေျခအေန ရွိႏိုင္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ဆုံးျဖတ္တာ ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါက တစ္ခ်က္ပါ။
ဒုတိယ တစ္ခ်က္ ဆက္ၿပီးေတာ့ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ အခု အေျပာင္းအလဲကာလ အေျပာင္းအလဲကာလလို႔ ေျပာေနတာ ေတြရွိလာတယ္။ ခုန ကိုသားတို႔လည္း ေျပာေနတယ္၊ ေနာက္ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလ ဆိုတာ။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္နည္းနည္းေလး ျဖည့္ေျပာခြင့္ ျပဳပါ။ ဒီကေန႔ကာလက က်ေနာ္တို႔ျမင္တဲ့ အျမင္ကေတာ့ က်ိန္းေသတယ္ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလ မဟုတ္ေသးဘူး။ အဲဒီအဆင့္ကို ေရာက္ကို မေရာက္ေသးဘူး ျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒုတိယတစ္ခ်က္က ခုန ဦးတင္ေမာင္သန္း ေျပာသြားသလိုပဲ တကယ္တန္းက်ေတာ့ ကေန႔ကာလ လုပ္ခြင့္ကိုင္ခြင့္ေတြ နည္းနည္းပါးပါး ရွိလာတဲ့ကိစၥေတြက အစိုးရကိုယ္ႏႈိက္က ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ တခ်ဳိ႕အခ်က္အလက္ေတြကို စေလွ်ာ့ေပးလာတဲ့ အေနအထားျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေျပာခ်င္တယ္။ အဲဒီအဆင့္မွာဘဲ ရွိေသးတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလကို မတက္ေသးဘူး ျဖစ္တယ္။
အဲေတာ့ ဒီအဆင့္ကေန ေနာက္တစ္ဆင့္ကို တက္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ကို ခုန ရထားတဲ့ လႊတ္ေတာ္ထဲက space ေတြကိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ လႊတ္ေတာ္ ျပင္ပက space ေတြကိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဘယ္ေလာက္ အသုံးခ်ႏိုင္မလဲဆိုတဲ့ စိန္ေခၚမႈက က်ေနာ္တို႔ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုေတြအေပၚမွာ ႀကီးတယ္လို႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ က်ေနာ္ေျပာခ်င္ပါတယ္။
VOA။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ က်ေနာ္ ဦးတင္ေမာင္သန္းကို ေနာက္ဆုံးေမးခ်င္ပါတယ္။ ဦးတင္ေမာင္သန္း ဘယ္လိုျမင္လဲ မသိဘူး။ ဒီမွာ ေမးခ်င္တာက အဓိကအတိုက္အခံေတြဘက္က အခန္းက႑ေပါ့။ လက္ရွိသြားေနတဲ့ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ထဲမွာ အတိုက္အခံေတြဘက္မွာ ခုန အကဲစမ္းခ်က္ရွိသလို အားသာခ်က္ အတိုက္အခံေတြဘက္က ဘာလုပ္ႏိုင္လဲ၊ ဒီေနရာမွာ ဘယ္လို role အေနနဲ႔ ရွိေနသလဲဆိုတဲ့ အျမင္၊ ဦးတင္ေမာင္သန္း အျမင္ကို သိခ်င္ပါတယ္။
ဦးတင္ေမာင္သန္း။ ။ အခုေလာေလာဆယ္မွာ ပြင့္တာေတာ့ ပါလီမန္အတြင္း လႈပ္ရွားမႈေပါ့။ ပါလီမန္အတြင္း လႈပ္ရွားမႈက အခုကေန ၂၀၁၅ အတြင္းထဲမွာ တစုံတရာရွိမယ္ေပါ့ေလ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အားသာမႈေပါ့။ သူ႔ရဲ႕ ဆြဲေဆာင္စည္း႐ုံးႏိုင္အားေပါ့၊ ခုန တပ္မေတာ္ပါ၀င္လာတဲ့အထိ မသြားႏိုင္ရင္ေတာင္မွပဲ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြကို အေထာက္အပံ့ျပဳတဲ့ဟာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လုပ္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္တယ္။ ဒီမိုကေရစီေထာင့္က ေျပာရလို႔ရွိရင္ ဒီမိုကေရစီေျပာင္းလဲေရးကို အေထာက္အကူျပဳတဲ့ စီးပြားေရး ဖံြ႕ၿဖဳိးတိုးတက္မႈ၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေကာင္းျဖစ္ေရး၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဒါေတြကိုေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လုပ္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ထင္တယ္။ တပ္မေတာ္ ပါလာဖို႔ကေတာ့ အခ်ိန္မ်ား ေစာင့္ရဦးမလား မသိဘူး။
VOA။ ။ တျခား အတုိက္အခံပါတီေတြ အေနအထား ရပ္တည္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေရာ။
ဦးတင္ေမာင္သန္း။ ။ ေယဘူယ်အားျဖင့္ကေတာ့ အားလုံး ညီညီၫြတ္ၫြတ္ စုစုစည္းစည္းနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ၿပီးေတာ့ ေစာေစာက ပါလီမန္ပ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အင္အားေကာင္းလာေရးကိုလည္း လုပ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒါက အနာဂတ္အတြက္ ျပင္ဆင္တာလို႔ ေျပာရမွာေပါ့။
VOA။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ပါဝင္ေဆြးေႏြးေပးၾကတဲ့ ဦးေအာင္မိုးေဇာ္၊ ေဒါက္တာျမတ္ဉာဏစိုး၊ ဦးတင္ေမာင္သန္း၊ ကိုၿဖိဳးမင္းသိန္း ေနာက္ ပါဝင္ေမးျမန္းၾကတဲ့ ေသာတရွင္ေတြအားလုံးကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
(7-1-2012) စေနေန႔ ညပိုင္း၊ VOA တိုက္႐ိုက္ေလလႈိင္း အစီအစဥ္
-xxx-
No comments:
Post a Comment