(၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ဥပေဒအမွတ္ ၁၁။)
၁၃၇၃ ခုႏွစ္၊ တန္ခူးလဆန္း ၈ ရက္
(၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၃၀ ရက္)
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သည္ ဤဥပေဒကို ျပ႒ာန္းလိုက္သည္။
အခန္း(၁)
အမည္။ ။ စတင္အာဏာတည္ျခင္းႏွင့္ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္မ်ား
၁။ ဤဥပေဒကို လယ္ယာေျမဥပေဒဟု ေခၚတြင္ေစရမည္။
၂။ ဤဥပေဒသည္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတက အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာျဖင့္ သတ္မွတ္သည့္ေန႔ရက္တြင္ စတင္ အာဏာတည္ရမည္။
၃။ ဤဥပေဒတြင္ပါရွိေသာ ေအာက္ပါစကားရပ္မ်ားသည္ ေဖာ္ျပပါအတိုင္း အဓိပၸာယ္ သက္ေရာက္ေစ ရမည္ -
(က) လယ္ယာေျမ ဆိုသည္မွာ လယ္ေျမ၊ ယာေျမ၊ ကိုင္း ကၽြန္းေျမ၊ ေတာင္ယာေျမ၊ ႏွစ္ရွည္ ပင္စုိက္ပ်ဳိးေသာေျမ၊ ဓနိေျမ၊ ဥယ်ာဥ္ေျမဟုေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ ပန္းမန္ စိုက္ပ်ဳိးသည့္ ျခံေျမဟုေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေျမႏုကၽြန္းေျမဟုေသာ္လည္းေကာင္း သတ္မွတ္သည့္ေျမမ်ားကိုဆိုသည္။ ယင္းစကားရပ္တြင္ ၿမိဳ႕နယ္နိမိတ္၊ ေက်းရြာနယ္နိမိတ္အတြင္းရွိ လူေနအိမ္ရာမ်ား၊ ဘာသာေရးအေဆာက္အအံုႏွင့္ ပရဝဏ္မ်ား၊ အမ်ားပိုင္ဆိုင္၍ စိုက္ပ်ဳိးေရးအတြက္ အသံုးမျပဳေသာေျမမ်ား မပါဝင္။
(ခ) လယ္ေျမ ဆိုသည္မွာ သဘာဝအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ လူတို႔ဖန္တီးေသာ နည္းလမ္းအရေသာ္လည္းေကာင္း စိုက္ပ်ဳိးေရ ရယူၿပီး ေရထိန္းသိမ္းႏိုင္ေစရန္ ေဆာင္ရြက္ထားသည့္ စပါးသီးႏွံ အဓိက စိုက္ပ်ဳိးသာေျမကို ဆိုသည္။
(ဂ) ေျမႏုကြ်န္းေျမ ဆိုသည္မွာ ေရေအာက္သို႔နစ္ျမဳပ္ခဲ့ၿပီး ႏွစ္စဥ္ ေရေၾကာင္းအေနအထားအရ ေျမသားႏွင့္ ပံုသဏၭာန္ေျပာင္းလဲသည့္ ခိုင္ၿမဲမႈမရွိေသာေျမကို ဆိုသည္။
(ဃ) လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ ဆိုသည္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္သည္ ေျမယာအားလံုး၏ ပင္ရင္းပိုင္ရွင္ျဖစ္၍ လယ္ယာေျမကို စိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္မႈ တိုးတက္ျမင့္မားေစရန္အလို႔ငွာ ဤဥပေဒ၊ ဤဥပေဒအရ ထုတ္ျပန္သည့္ နည္းဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းမ်ားႏွင့္အညီ လက္ဝယ္ထားရွိ၍ စိုက္ပ်ဳိးလုပ္ကိုင္ အသံုးခ်ခြင့္ျပဳျခင္းကို ဆိုသည္။ သို႔ရာတြင္ ေျမေပၚ ေျမေအာက္ရွိ ေက်ာက္မ်က္၊ သတၱဳ၊ ေရနံ ႏွင့္ဓာတ္ေငြ႔ စသည့္ သဘာဝသယံဇာတမ်ား ထုတ္ယူအသံုးခ်ခြင့္ မပါဝင္။
(၁) ေျမကိုအသံုးျပဳ၍ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္း သို႔မဟုတ္ ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္း သို႔မဟုတ္ လုပ္ငန္းႏွစ္ ရပ္စလံုးကို မိမိ၏ အဓိကအသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းအျဖစ္ မိမိကိုယ္တိုင္လုပ္ကိုင္သူသို႔မဟုတ္ မိမိကိုယ္တိုင္ အစဥ္တစိုက္လုပ္ကိုင္ခဲ့သူ၊
(၂) ဆိုင္ရာႏွစ္တြင္ ေျမကိုအသံုးျပဳ၍ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္း သို႔မဟုတ္ ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္း သို႔မဟုတ္ လုပ္ငန္းႏွစ္ရပ္လံုးကို မိမိ၏ အဓိကအသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းအျဖစ္ လုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ခ်ိန္ တစ္ေလွ်ာက္လံုး ကိုယ္တိုင္ႀကီးၾကပ္လုပ္ကိုင္သူ၊
(၃) ေျမကိုအသံုးျပဳ၍ ရာသီသီးႏွံ၊ ဥယ်ာဥ္ျခံသီးႏွံ၊ ႏွစ္ရွည္သီးႏွံမ်ား စိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္ ရန္ သို႔မဟုတ္ စီးပြားျဖစ္ ေမြးျမဴ ေရးလုပ္ငန္းကို လုပ္ကိုင္ရန္အလို႔ငွာ အရင္းအႏွီး မတည္ စိုက္ထုတ္၍ လုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ခ်ိန္ တစ္ေလွ်ာက္လံုး ကိုယ္တိုင္လုပ္ကိုင္သူ သို႔မဟုတ္ ႀကီးၾကပ္ စီမံလုပ္ကိုင္သူ၊
(၄) ေျမကိုအသံုးျပဳ၍ စု ိက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရးဆိုင္ရာလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ေနသူ၊
(၅) စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ယင္းတို႔ႏွင့္ဆက္ႏႊယ္လ်က္ရွိေသာ ထုတ္လုပ္မႈ လုပ္ငန္းအလို႔ငွာ ေျမကိုအသံုးျပဳ၍ ပ်ိဳးပင္၊ မ်ိဳးေစ့၊ မ်ိဳးႏွင့္ သားေပါက္မ်ား ကိုယ္တိုင္ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်သူ။
(စ) ေတာင္သူလယ္သမားအိမ္ေထာင္သားစု ဆိုသည္မွာ ေသြးသားေတာ္စပ္၍ျဖစ္ေစ၊ အိမ္ေထာင္မႈျဖင့္ ေတာ္စပ္၍ျဖစ္ေစ၊ အတူ တကြေနထိုင္လ်က္ ၎အိမ္ေထာင္သားစုတြင္ အႀကီးအကဲျဖစ္သူ ေတာင္သူလယ္သမား တစ္ဦး၏ မိသားစုဝင္မ်ားကို ဆိုသည္။
(ဆ) အိမ္ေထာင္သားစုအႀကီးအကဲ ဆိုသည္မွာ အိမ္ေထာင္သားစုတစ္စု၏ အႀကီးအကဲျဖစ္၍ ထို အိမ္ေထာင္သားစုတြင္ လုပ္ငန္း မ်ားကို ေခါင္းေဆာင္လုပ္ကိုင္သူကို ဆိုသည္။
(ဇ) အေဆာက္အအံုျဖင့္ တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစရန္ျပဳျပင္ျခင္း ဆိုသည္မွာ လယ္ယာေျမကို လက္ရွိ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိသူ၏ သို႔မဟုတ္ ထိုလုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိသူ၏ လက္ရွိမရမီ ယင္းလယ္ယာေျမကို အျခားလုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိသူမ်ား၏ စရိတ္ျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ လုပ္အားျဖင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း ျပဳျပင္ျခင္းေၾကာင့္ လယ္ယာေျမ၏တန္ဖိုးကို ထာဝစဥ္ျမင့္ေစသည့္ ျပဳျပင္ျခင္းကို ဆိုလိုသည္။ ယင္းစကားရပ္ တြင္ လယ္ယာလုပ္ကိုင္သူေနထိုင္ရန္ သို႔မဟုတ္ လယ္ယာလုပ္ငန္းကို အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစရန္ တည္ေဆာက္ျပဳလုပ္ ထားေသာ အေဆာက္အအံု၊ ေရထုတ္ေရသြင္းအတြက္လုပ္ေဆာင္ထားမႈမ်ား၊ ဆည္ေျမာင္းမ်ား၊ ကန္မ်ား၊ ေရတြင္း မ်ား၊ ေရကာတာမ်ား၊ လမ္းမ်ားႏွင့္ အျခားေသာထာဝစဥ္တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစရန္ ျပဳလုပ္သည့္ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားပါဝင္သည္။ သို႔ရာတြင္ ထြန္ယက္စိုက္ ပ်ိဳးေရးအတြက္ ေျမရွင္းျခင္း၊ ကန္သင္းျပဳလုပ္ျခင္းႏွင့္ ထာဝစဥ္ မတည္ၿမဲသည့္ တုိးတက္ေကာင္းမြန္ေစရန္ျပဳျပင္ေသာ လုပ္ေဆာင္ ထားမႈမ်ား မပါဝင္။
(ဈ) အုပ္ထိန္းသူ ဆိုသည္မွာ အရြယ္မေရာက္ေသာ သူကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ စိတ္ေပါ့သြပ္သူကိုေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ထိုသူ တစ္ဦးဦး၏ ပစၥည္းကို သို႔မဟုတ္ ပစၥည္းႏွင့္တကြလူကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ အုပ္ထိန္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအတြက္သက္ဆိုင္ရာ စီရင္ ပိုင္ခြင့္အာဏာရွိသည့္ တရား႐ံုးက ခန္႔အပ္သူကို ဆုိိသည္။
(ည) ေတာင္သူလယ္သမားအဖြဲ႕အစည္း ဆိုသည္မွာ ေက်းလက္စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအတြက္ အေထာက္အကူျပဳေစရန္ ထုတ္ျပန္ထားေသာ ဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္ႏွင့္အညီ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ေတာင္သူလယ္သမားအဖြဲ႕အစည္းကို ဆိုသည္။
(ဋ) ဝန္ႀကီးဌာန ဆိုသည္မွာ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္းဝန္ႀကီးဌာနကို ဆိုသည္။
(ဌ) ဦးစီးဌာန ဆိုသည္မွာ ေၾကးတိုင္ႏွင့္ေျမစာရင္းဦးစီးဌာနကိုဆိုသည္။
အခန္း(၂)
လယ္ယာေျမကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ျပဳျခင္း
၄။ လယ္ယာေျမကို အသံုးျပဳခြင့္ရရွိထားသူသည္ လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ရရွိရန္ သက္ဆိုင္ရာ ရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္ ေက်းရြာအုပ္စု လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕မွတစ္ဆင့္ ၿမိဳ႕နယ္ဦးစီးဌာန႐ံုးသို႔ သတ္မွတ္ခ်က္ မ်ားႏွင့္အညီေလွ်ာက္ထားရမည္။
၅။ ၿမိဳ႕နယ္ဦးစီးဌာန႐ံုးသည္ ပုဒ္မ ၄ အရ လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ရရွိရန္ ေလွ်ာက္ထားခ်က္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား ႏွင့္အညီ စိစစ္ၿပီးသက္ဆိုင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕သို႔ တင္ျပရမည္။
၆။ ၿမိဳ႕နယ္လယ္ယာေျမ စီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕သည္ ဤဥပေဒအာဏာတည္သည့္ေန႔ရက္တြင္ တည္ရွိေနေသာ လယ္ယာေျမမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေအာက္ပါလူပုဂၢိဳလ္ သို႔မဟုတ္ အဖြဲ႕အစည္းအား သက္ဆိုင္ရာ ခ႐ိုင္လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕၏ သေဘာတူညီ ခ်က္ျဖင့္ ၿမိဳ႕နယ္ဦးစီးဌာန႐ံုးတြင္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ မွတ္ပံုတင္ေၾကးေပးေဆာင္ေစ၍ မွတ္ပံုတင္ၿပီး လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ ခြင့္ျပဳလက္မွတ္ ထုတ္ေပးရမည္-
(က) လူပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ပါက-
(၁) လယ္ယာေျမကို အသံုးျပဳခြင့္ရရွိထားေသာ ထို အိမ္ေထာင္စုသည္ ေတာင္သူလယ္သမား အိမ္ေထာင္သားစု သို႔မဟုတ္ အိမ္ေထာင္သားစုဝင္ျဖစ္ရမည္။
(၂) လယ္ယာေျမကို အသံုးျပဳခြင့္ရရွိထားေသာ ထိုအိမ္ေထာင္သားစုအႀကီးအကဲ သို႔မဟုတ္ ထိုအိမ္ေထာင္သားစုတြင္ ပါဝင္သူတစ္ဦး သို႔မဟုတ္ အုပ္ထိန္းသူသည္ဤဥပေဒ ျပ႒ာန္းအတည္မျပဳမီ တည္ဆဲေျမယာဥပေဒမ်ားႏွင့့္အညီ တရားဝင္လက္ရွိ လက္ငုတ္ လုပ္ကိုုင္ေနသူျဖစ္ရမည္။
(၃) ဤဥပေဒျပ႒ာန္းၿပီးေနာက္ ဤဥပေဒႏွင့္ျဖစ္ေစ၊ ဤဥပေဒအရျပဳသည့္ နည္းဥပေဒ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား ႏွင့္အညီျဖစ္ေစ တရားဝင္အက်ိဳးခံစားခြင့္ ရရွိသူျဖစ္ရမည္။
(၄) အသက္(၁၈) ႏွစ္ ျပည့္ၿပီးသူ ျဖစ္ရမည္။
(၅) ႏိုင္ငံသား၊ ဧည့္ႏိုင္ငံသား သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူ ျဖစ္ရမည္။
(ခ) အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ပါက လယ္ယာေျမကို အသံုးျပဳခြင့္ ရရွိထားေသာ အစိုးရဌာန၊ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္း၊ အစိုးရမဟုတ္ေသာအဖြဲ႕ အစည္း၊ ကုမၸဏီ သို႔မဟုတ္ အသင္းအဖြဲ႕ျဖစ္ရမည္။
၇။ ၿမိဳ႕နယ္လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕သည္ ဤဥပေဒအာဏာတည္ၿပီးေနာက္ လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ ျပန္လည္သိမ္းယူေသာ လယ္ယာေျမႏွင့္ႏိုင္ငံေတာ္က အခါအားေလ်ာ္စြာ ေဖာ္ထုတ္ေသာ လယ္ယာေျမမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေအာက္ပါ လူပုဂၢိဳလ္ သို႔မဟုတ္ အဖြဲ႕အစည္းကို ခ႐ိုင္လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕၏ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ ၿမိဳ႕နယ္ ဦးစီးဌာန႐ံုးတြင္သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ မွတ္ပံုတင္ေၾကးေပးေဆာင္ေစ၍ မွတ္ပံုတင္ၿပီးလယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ျပဳလက္မွတ္ ထုတ္ေပးရမည္ -
(က) လူပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ပါက -
(၁) လယ္ယာေျမကိုအသံုးျပဳ၍ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းတြင္ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ေနသူျဖစ္ရမည္။
(၂) အေၾကာင္းထူးမရွိလွ်င္ သက္ဆိုင္ရာ ရပ္ကြက္သို႔မဟုတ္ ေက်းရြာအုပ္စုတြင္ အေျခခ်ေနထိုင္သူ ျဖစ္ရမည္။
(၃) အသက္(၁၈)ႏွစ္ ျပည့့္ၿပီးသူျဖစ္ရမည္။
(၄) ႏိုင္ငံသား၊ ဧည့္ႏိုင္ငံသား သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူျဖစ္ရမည္။
(ခ) အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ပါက လယ္ယာေျမတြင္ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းကို အမွန္တကယ္လုပ္ကိုင္လိုေသာ အစိုးရဌာန၊ အစိုးရအဖြဲ႕ အစည္း၊ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္း၊ ကုမၸဏီ သို႔မဟုတ္အသင္းအဖြဲ႕ ျဖစ္ရမည္။
၈။ ၿမိဳ႕နယ္လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈ အဖြဲ႕သည္ ဤဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ကို ဝယ္ယူျခင္း၊ လဲလွယ္ရယူျခင္း သို႔မဟုတ္ ေပးကမ္းသည္ကို လက္ခံျခင္းျပဳသူအားလည္းေကာင္း၊ အေမြဆက္ခံျခင္းျဖင့္ လယ္ယာေျမလုပ္ ပိုင္ခြင့္ကို ရရွိသူအားလည္းေကာင္း၊ ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမ႐ိုင္းလုပ္ပိုင္ခြင့္၊ အသံုးျပဳခြင့္ရရွိ၍ စိုက္ပ်ိဳးေျမအျဖစ္ေဖာ္ထုတ္ စိုက္ပ်ိဳးၿပီးေနာက္ ဤဥပေဒႏွင့္အညီ လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားသူအားလည္းေကာင္း၊ ၿမိဳ႕နယ္ဦးစီးဌာန႐ံုးတြင္ သတ္ မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ မွတ္ပံုတင္ေၾကး ေပးေဆာင္ေစ၍ မွတ္ပံုတင္ၿပီး လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ျပဳလက္မွတ္ ထုတ္ေပးရမည္။
အခန္း(၃)
လယ္ယာေျမ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရရွိသူ၏ အခြင့္အေရးမ်ား
၉။ လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ ခြင့္ရရွိသူသည္ ေအာက္ပါအခြင့္အေရးမ်ားကိုရရွိေစရမည္ -
(က) လယ္ယာေျမကို လက္ရွိထားပိုင္ခြင့္၊ လယ္ယာေျမ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊ယင္းသို႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္မွ ေပၚထြက္လာသည့္ အက်ိဳးအျမတ္ ကိုခံစားပိုင္ခြင့္၊
(ခ) လယ္ယာေျမကို အားလံုးျဖစ္ေစ၊ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းျဖစ္ေစလုပ္ပိုင္ခြင့္အား သတ္မွတ္ထားေသာ စည္းကမ္းခ်က္ မ်ားႏွင့္အညီ ေရာင္းခ်ခြင့္၊ ေပါင္ႏွံခြင့္၊ ငွားရမ္းခြင့္၊ လဲလွယ္ခြင့္ႏွင့္ေပးကမ္းခြင့္၊
(ဂ) လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ကို အေမြဆက္ခံျခင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အျငင္းပြားမႈေပၚေပါက္လာပါက တည္ဆဲဥပေဒႏွင့္အညီသက္ ဆိုင္ရာ တရား႐ံုး၏ အဆံုးအျဖတ္ခံယူႏိုင္ခြင့္၊
(ဃ) သတ္မွတ္သည့္ စည္ းကမ္းခ်က္မ်ားကို ေဖာက္ဖ်က္ျခင္း မရွိသေရြ႕ လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္၊
(င) လယ္ယာေျမတြင္ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္း ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ေက်းလက္သမဝါယမအသင္း၏ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈႏွင့္လည္း ေကာင္း၊ ပုဂၢလိကရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားႏွင့္လည္းေကာင္းအက်ိဳးတူလုပ္ကိုင္ခြင့္၊
(စ) လယ္ယာေျမတြင္ ႏိုင္ငံျခားသား သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံျခားသားပါဝင္ေသာအဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာ ႏိုင္ငံေတာ္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဥပေဒႏွင့္အညီ အက်ိဳးတူလုပ္ကိုင္ခြင့္။
၁၀။ ဤဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၊ ၅၊ ၆၊ ၇၊ ၈ ႏွင့္ ၉ တို႔ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားသည္ေျမႏုကြ်န္းခ်ထားျခင္းႏွင့္ မသက္ဆိုင္ေစရ။
၁၁။ ေျမႏုကြ်န္းခ်ထားေရးကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ ဤဥပေဒအရျပဳသည့္ နည္းဥပေဒတြင္ ထည့္သြင္းျပ႒ာန္းရမည္။
အခန္း(၄)
လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ရရွိသူ လိုက္နာရမည့္ စည္းကမ္းခ်က္မ်ား
၁၂။ လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ရရွိသူသည္ -
(က) ဤဥပေဒတြင္ ျပ႒ာန္းထားသည့္အတိုင္ း လယ္ယာေျမကုိ ုလုပ္ကိုင္ရမည္။
(ခ) လယ္ယာေျမႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ဝန္ႀကီးဌာနက စည္းၾကပ္ေသာေျမခြန္ႏွင့္ အျခားအခြန္အခမ်ားကို ေပးေဆာင္ရမည္။
(ဂ) လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ကို ေရာင္းခ်ျခင္း၊ ေပါင္ႏွံျခင္း၊ ငွားရမ္းျခင္း၊ လဲလွယ္ျခင္းႏွင့္ ေပးကမ္းျခင္းတို႔ကို ေဆာင္ရြက္သည့္အခါ ဦးစီးဌာနကသတ္မွတ္သည့္ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ႏွင့္ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမွတ္ပံုတင္ခတို႔ကို ေပးေဆာင္၍ သက္ဆိုင္ရာၿမိဳ႕နယ္ဦးစီးဌာန ႐ံုးတြင္ မွတ္ပံုတင္ရမည္။
(ဃ) တည္ဆဲဥပေဒႏွင့္အညီ အေမြဆက္ခံျခင္းျဖင့္ လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ကို ရရွိသည့္အခါ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီသက္ ဆိုင္ရာၿမိဳ႕နယ္ဦးစီးဌာန႐ံုးတြင္ မွတ္ပံုတင္ရမည္။
(င) စိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္မႈ အရင္းအႏွီးအတြက္သာ လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ကို ေပါင္ႏွံခြင့္ရွိၿပီး အစိုးရဘဏ္ သို႔မဟုတ္ အစိုးရကအသိ အမွတ္ျပဳေသာ ဘဏ္တြင္သာ ေပါင္ႏွံရမည္။
(စ) သက္ဆိုင္ရာလယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕က တရားဝင္ခ်ထားျခင္းမရွိဘဲ က်ဴးေက်ာ္ လုပ္ ကိုင္ျခင္းမျပဳရ။
(ဆ) လယ္ယာေျမကို ခြင္ ့ျပဳမိန္႔မရရွိဘဲ အျခားနည္း သံုးစြဲျခင္းမျပဳရ။
(ဇ) လယ္ယာေျမကို မူလစိုက္ပ်ိဳးလ်က္ရွိေသာ သီးႏွံအမ်ိဳးအစားမွ အျခားသီးႏွံအမ်ိဳးအစားသို႔ ခြင့္ျပဳခ်က္မရွိဘဲ ေျပာင္းလဲစိုက္ ပ်ိဳးျခင္းမျပဳရ။
(ဈ ) ခိုင္လံုေသာအေၾကာင္းျပခ်က္မရွိဘဲ လယ္ယာေျမကို လွပ္ထားျခင္းမျပဳရ။
(ည) လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ မရမီကာလအတြင္း သို႔မဟုတ္လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အျငင္းပြားမႈျဖစ္ေပၚေနေသာ ကာလအတြင္း လယ္ယာေျမကို ေရာင္းခ်ျခင္း၊ ေပါင္ႏွံျခင္း၊ ငွားရမ္းျခင္း၊ လဲလွယ္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ေပးကမ္းျခင္းမျပဳရ။
၁၃။ ဤဥပေဒအာဏာတည္ၿပီးသည့္ေနာက္ လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ အျငင္းပြားမႈ အ႐ႈပ္အရွင္းျဖစ္လာလွ်င္ ဦးစီးဌာနတြင္ မွတ္ပံုတင္ထားၿပီးမွသာတရားဝင္ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ႏို င္ခြင့္ရွိသည္။
၁၄။ လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ရရွိသူသည္ လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ အားလံုးကိုျဖစ္ေစ၊ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းကိုျဖစ္ေစ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္မရရွိဘဲမည္သည့္ႏိုင္ငံျခားသား သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံျခားသားပါဝင္သည့္ အဖြဲ႕အစည္းကိုမွ် ေရာင္းခ်ျခင္း၊ ေပါင္ႏွံ ျခင္း၊ ငွားရမ္းျခင္း၊ လဲလွယ္ျခင္း သို႔မဟုတ္ေပးကမ္းျခင္းမျပဳရ။
အခန္း(၅)
လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႔ အဆင့္ဆင့္ဖြဲ႔စည္းျခင္း
၁၅။ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႔သည္ -
(က) လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္းဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးက ဥကၠ႒အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္းဝန္ႀကီးဌာန ဒုတိယဝန္ႀကီးက ဒုတိယဥကၠ႒အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ေၾကးတိုင္ႏွင့္ေျမစာရင္း ဦးစီးဌာနညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္က အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရဌာန၊ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ အႀကီးအမွဴးမ်ားက အဖြဲ႕ ဝင္မ်ားအျဖစ္လည္းေကာင္း ပါဝင္ေသာ ဗဟိုလယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕စည္းရမည္။
(ခ) ပုဒ္မခြဲ(က)အရ ဖြဲ႕စည္ းေသာ ဗဟိုလယ္ယာေျမ စီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕ကို အခါအားေလ်ာ္စြာ ျပင္ဆင္ ဖြဲ႕စည္းႏိုင္သည္။
၁၆။ ဗဟိုလယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕သည္ -
(က) ေအာက္ပါလယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕ အဆင့္ဆင့္ကို ဖြဲ႕စည္းေပးရမည္ -
(၁) တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕၊
(၂) ခ႐ိုင္လယ္ယာေျမ စီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕၊
(၃) ၿမိဳ႕နယ္လယ္ယာေျမ စီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕၊
(၄) ရပ္ကြက္ သို ႔မဟုတ္ ေက်းရြာအုပ္စု လယ္ယာေျမ စီမံခန္႔ခြဲ မႈအဖြဲ႕။
(ခ) ပုဒ္မခြဲ (က) အရ ဖြဲ႕စည္းေသာ လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕အဆင့္ဆင့္ကို အခါအားေလ်ာ္စြာ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းႏိုင္သည္။
အခန္း(၆)
ဗဟိုလယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႔၏ တာဝန္ႏွင့္လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား
၁၇။ ဗဟိုလယ္ယာေျမစီ မံခန္ ႔ခြဲမႈအဖြဲ႕၏ တာဝန္ႏွင့္လု ပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားမွာေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္သည္ -
(က) တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္၊ ခ႐ိုင္၊ ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ရပ္ကြက္သို႔မဟုတ္ ေက်းရြာအုပ္စု လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈ အဖြဲ႕အဆင့္ ဆင့္တို႔၏ တာဝန္ႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားကိုသတ္မွတ္ျခင္း၊
(ခ) လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ မွတ္ပံုတင္ျခင္း၊ လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ျပဳလက္မွတ္ထုတ္ေပးျခင္း၊ လယ္ယာေျမ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊ အသံုးျပဳခြင့္ေပးျခင္းႏွင့္ အျငင္းပြားမႈ ေျဖရွင္းျခင္းတို႔ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ လမ္းၫႊန္ျခင္းႏွင့္ ႀကီးၾကပ္ ကြပ္ကဲျခင္း၊
(ဂ) လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ကို ေရာင္းခ်ျခင္း၊ ေပါင္ႏွံျခင္း၊ ငွားရမ္းျခင္း၊ လဲလွယ္ျခင္း၊ ေပးကမ္းျခင္း တို႔ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ေဆာင္ရြက္သည့္ကိစၥရပ္မ်ားကို လမ္းၫႊန္ျခင္း၊ ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲျခင္း၊
(ဃ) ပုဒ္မ ၁၉၊ ပုဒ္မခြဲ (ဂ) ႏွင့္ (ဃ) တို႔ပါ စီမံခန္႔ခြဲေရး ျပစ္ဒဏ္တစ္ရပ္ရပ္ ခ်မွတ္ျခင္းခံရသူ၏ လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ကို လည္းေကာင္း၊ ပုဒ္မ ၃၁ ႏွင့္ အက်ံဳးဝင္ေသာ လယ္ယာေျမကိုလည္းေကာင္း၊ ပုဒ္မ ၃၇ အရ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္း ခံရသူ၏ လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ကိုလည္းေကာင္း ျပန္လည္႐ုပ္သိမ္းျခင္း၊
(င) ေက်းလက္ေဒသမ်ားႏွင့္ ၿမိဳ႕ျပေဒသမ်ားတြင္ တိုးတက္လ်က္ရွိေသာ လူဦးေရႏွင့္ တိုးပြားလာေသာ အိမ္ေထာင္စုမ်ားအတြက္ အိမ္ရာတည္ေဆာက္ရန္ လိုအပ္ခ်က္အရ လယ္ယာေျမကိုအသံုးျပဳရန္ တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္လယ္ယာေျမစီမံ ခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕၏ ေက်းလက္ႏွင့္ ၿမိဳ႕ျပအိမ္ရာစီမံကိန္းမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ တင္ျပခ်က္မ်ားကို စိစစ္၍အတည္ျပဳျခင္း၊
(စ) ေက်းလက္ေနျပည္သူလူထု၏ လူေနမႈဘဝ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ စာသင္ေက်ာင္း၊ က်န္းမာေရးဌာန၊ ေဆး႐ံု၊ ေဆးေပးခန္း၊ စာၾကည့္တိုက္၊ ေက်းလက္ေစ်း၊ သုသာန္ႏွင့္ အျခားလိုအပ္ေသာ အေဆာက္အအံုမ်ားအတြက္ လယ္ယာေျမကို အသံုးျပဳရန္ကိစၥႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕၏ တင္ျပခ်က္ကို စိစစ္ၿပီးအတည္ ျပဳျခင္း၊
(ဆ) လယ္ယာက႑ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ လက္မႈလယ္ယာမွေခတ္မီ စက္မႈလယ္ယာစနစ္သို႔ ကူးေျပာင္းရာတြင္လိုအပ္ သည့္ လယ္ယာသံုးစက္ႏွင့္ စက္ကိရိယာမ်ားထားရွိျခင္း၊ ဆန္စက္မ်ား၊ သီးႏွံ သိုေလွာင္သည့္ဂိုေဒါင္မ်ား၊ လိုအပ္ေသာ ကုန္ထုတ္ လမ္းမ်ားႏွင့္ အေျခခံအေဆာက္အအံုမ်ားတည္ေဆာက္ရာတြင္ လယ္ယာေျမကို အသံုးျပဳရန္ကိစၥႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ တိုင္းေဒသႀကီး သို႔ မဟုတ္ ျပည္နယ္လယ္ယာေျမ စီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕၏ တင္ျပခ်က္ကို စိစစ္ၿပီး အတည္ျပဳျခင္း၊
(ဇ) လယ္ယာက႑ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ လက္မႈ လယ္ယာ စနစ္မွ ေခတ္မီစက္မႈ လယ္ယာစနစ္သို႔ ကူးေျပာင္းႏိုင္ရန္လယ္ ယာေျမျပဳျပင္ျခင္းလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ လယ္ ယာေျမကိုအသံုးျပဳရန္ကိစၥႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ျပည္နယ္ လယ္ယာ ေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈ အဖြဲ႕၏ တင္ျပခ်က္ကို စိစစ္ၿပီးအတည္ျပဳျခင္း၊
(ဈ ) ေျမႏုကြ်န္း လုပ္ပိုင္ခြင့္ခ်ထားေရးႏွင့္ ယင္းလုပ္ပိုင္ခြင့္ ရရွိသူမ်ား၏ အခြင့္အေရးဆိုင္ရာမူဝါဒမ်ား ခ်မွတ္ျခင္း၊ လမ္းၫႊန္ျခင္းႏွင့္ ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲျခင္း၊
(ည) ေရႊ႕ေျပာင္းေတာင္ယာ ခုတ္ထြင္စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ လမ္းၫႊန္ျခင္းႏွင့္ ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲျခင္း၊
(ဋ) လယ္ယာေျမႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕က အခါအားေလ်ာ္စြာ ေပးအပ္သည့္ လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ျခင္း။
၁၈။ ဗဟိုလယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕သည္ ဤဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအရ လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ကို ေရာင္းခ်ျခင္း၊ ေပါင္ႏွံျခင္း၊ ငွားရမ္းျခင္း၊ လဲလွယ္ျခင္းႏွင့္ ေပးကမ္းျခင္းကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ ႏွစ္ဦးသေဘာတူ စာခ်ဳပ္ကိုရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္ ေက်းရြာအုပ္စု လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕၏ ေရွ႕ေမွာက္တြင္ခ်ဳပ္ဆို၍ သက္ဆိုင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္ဦးစီးဌာန႐ံုး၌ မွတ္ပံုတင္ရာတြင္ လယ္ယာေျမ တန္ဖိုးကို ေဒသႏၱရအေျခအေနအရ ဆီေလ်ာ္ေသာႏႈန္းထားျဖစ္ေစရန္သင့္ေလ်ာ္သည့္ လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕အား လုပ္ပိုင္ခြင့္ အပ္ႏွင္းႏိုင္သည္။
အခန္း(၇)
စည္းကမ္းခ်က္မ်ားကိုလိုက္နာရန္ ပ်က္ကြက္၍ အေရးယူျခင္း
၁၉။ ဤဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၂ ပါ စည္းကမ္းခ်က္အားလံုးကိုျဖစ္ေစ၊ စည္းကမ္းခ်က္တစ္ခုခုကိုျဖစ္ေစ လိုက္နာရန္ပ်က္ကြက္လွ်င္ ဝန္ႀကီး ဌာနက ဤကိစၥအလို႔ငွာ ခန္႔အပ္သည့္ လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕သည္ ဤဥပေဒႏွင့္ဤဥပေဒအရ ထုတ္ျပန္ေသာ နည္းဥပေဒ မ်ားႏွင့္အညီ စံုစမ္းစစ္ေဆးၿပီးေနာက္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အမိန္ ႔တစ္ရပ္ကိုျဖစ္ေစ၊ တစ္ရပ္ထက္ပို၍ျဖစ္ေစခ်မွတ္ႏိုင္သည္ -
(က) သတ္မွတ္သည့္ ဒဏ္ေၾကးေငြ ေပးေဆာင္ေစျခင္း၊
(ခ ) သတ္မွတ္သည့္နည္းလမ္းအတိုင္း လယ္ယာေျမကို ေဆာင္ရြက္ေစျခင္ း၊
(ဂ ) လယ္ယာေျမေပၚမွ ႏွင္ထုတ္ထိုက္သူမ်ားကို ႏွင္ထုတ္ျခင္း၊
(ဃ) လယ္ယာေျမေပၚတြင္ ခြင့္ျပဳခ်က္မရွိဘဲ ေဆာက္လုပ္ထားေသာအေဆာက္အအံုမ်ားကို ဖယ္ရွားျခင္း။
၂၀။ ပုဒ္မ ၁၉ ပါ လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕သည္ ယင္းပုဒ္မအရ ခ်မွတ္ေသာအမိန္႔ကို လယ္ယာေျမ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရရွိသူက လိုက္ နာျခင္းမရွိလွ်င္ ယင္းအမိန္႔ပါ သတ္မွတ္ရက္ေက်ာ္လြန္ပါက သက္ဆိုင္ရာတရား႐ံုးသို႔ ဦးတိုက္ေလွ်ာက္ထား တရားစြဲဆိုႏိုင္ သည္။
၂၁။ လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ရရွိသူသည္ ဝန္ႀကီးဌာနက စည္းၾကပ္ေကာက္ခံသည့္ အခြန္အခမ်ားကို ေပးေဆာင္ရန္ ပ်က္ကြက္လွ်င္ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားႏွင့္အညီ ထိုအခြန္အခမ်ားကို ေျမခြန္မေျပ က်န္ေငြ ျဖစ္ဘိသကဲ့သို႔ ေကာက္ခံျခင္း ခံရမည္။
အခန္း(၈)
လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ အျငင္းပြားမႈေျဖရွင္းျခင္းႏွင့္ အယူခံျခင္း
၂၂။ လယ္ယာေျမ လုပ္ပိုင္ခြင့္ႏွင့္စပ္ လ်ဥ္း၍ အျငင္းပြားမႈကို ရပ္ကြက္သို႔မဟုတ္ ေက်းရြာအုပ္စု လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕သည္ မူလမႈခင္း ဖြင့္လွစ္၍ စုံစမ္းစစ္ေဆးျခင္း၊ ၾကားနာျခင္းႏွင့္ ဆံုးျဖတ္ျခင္းျပဳရမည္။
၂၃။ (က) ရပ္ကြက္ႏွင့္ေက်းရြာအုပ္စု လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕က ပုဒ္မ၂၂ အရ ခ်မွတ္ေသာအမိန္႔ သို႔မဟုတ္ ဆံုးျဖတ္ ခ်က္ကိုမေက်နပ္သူသည္ ယင္းအမိန္႔ သို႔မဟုတ္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကိုခ်မွတ္သည့္ေန႔မွ ရက္ေပါင္း ၃၀ အတြင္း သက္ဆိုင္ရာၿမိဳ႕ နယ္လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕သို႔ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ အယူခံႏိုင္သည္။
(ခ) ၿမိဳ႕နယ္လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕သည္ ရပ္ကြက္ႏွင့္ ေက်းရြာအုပ္စု လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕က ခ်မွတ္သည့္ အမိန္႔သို႔မဟုတ္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို အတည္ျပဳျခင္း၊ ျပင္ဆင္ျခင္းသို႔မဟုတ္ ပယ္ ဖ်က္ျခင္းျပဳႏိုင္သည္။
၂၄။ (က) ပုဒ္မ ၂၃၊ ပုဒ္မခြဲ(ခ)အရ ၿမိဳ႕နယ္လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕ကခ်မွတ္ေသာအမိန္႔ သို႔မဟုတ္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို မေက်နပ္သူသည္ ယင္းအမိန္႔ သို႔မဟုတ္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ခ်မွတ္သည့္ေန႔မွရက္ေပါင္း ၃၀ အတြင္း သက္ဆိုင္ရာခ႐ိုင္ လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕သို႔ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ အယူခံႏိုင္သည္။
(ခ) ခ႐ိုင္လယ္ယာေျမ စီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕သည္ ၿမိဳ႕နယ္လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕က ခ်မွတ္သည့္အမိန္႔ သို႔မဟုတ္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ကိုအတည္ျပဳျခင္း၊ ျပင္ဆင္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ပယ္ဖ်က္ျခင္းျပဳႏိုင္သည္။
၂၅။ (က) ပုဒ္မ ၂၄၊ ပုဒ္မခြဲ(ခ) အရ ခ႐ိုင္လယ္ယာေျမ စီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕ကခ်မွတ္ေသာ အမိန္႔ သို႔မဟုတ္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို မေက်နပ္သူသည္ ယင္းအမိန္႔ သို႔မဟုတ္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ခ်မွတ္သည့္ေန႔မွရက္ေပါင္း ၆၀ အတြင္း သက္ဆိုင္ရာတိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ျပည္နယ္လယ္ယာေျမ စီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕သို႔ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ အညီ အယူခံႏိုင္သည္။
(ခ) တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္လယ္ယာေျမ စီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕သည္ ခ႐ိုင္လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕က ခ်မွတ္သည့္အမိန္႔ သို႔မဟုတ္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို အတည္ျပဳျခင္း၊ ျပင္ဆင္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ပယ္ဖ်က္ျခင္းျပဳႏိုင္သည္။
(ဂ ) တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္လယ္ယာေျမ စီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕၏ ဆံု းျဖတ္ခ်က္သည္ အၿပီးအျပတ္ ျဖစ္ေစရမည္။
အခန္း(၉)
နစ္နာေၾကးႏွင့္ေလ်ာ္ေၾကးမ်ား
၂၆။ တည္ဆဲဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္တြင္ မည္သို႔ပင္ပါရွိေစကာမူ ႏိုင္ငံေတာ္အက်ိဳးငွာျဖစ္ေစ၊ အမ်ားျပည္သူ အက်ိဳးငွာျဖစ္ေစ သိမ္းယူ သည့္လယ္ယာေျမႏွင့္ ယင္းလယ္ယာေျမေပၚ၌ အေဆာက္အအံုျဖင့္ တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစရန္ ျပဳျပင္ျခင္းအပါအဝင္ မူလ လယ္ယာေျမ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရရွိထားသူ ေဆာင္ရြက္ထားသည့္ ကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ နစ္နာမႈလံုးဝမရွိေစရန္ ေလ်ာ္ေၾကးေပးျခင္းႏွင့္ အျခားနည္းလမ္းျဖင့္ စီမံေဆာင္ရြက္ျခင္းတို႔ကို သက္ဆိုင္ရာကျပဳလုပ္ေပးႏိုင္ေရးႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ဗဟိုလယ္ယာေျမ စီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕ သည္ လိုအပ္သလို ညႇိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ရမည္။
၂၇။ ပုဒ္မ ၁၇၊ ပုဒ္မခြဲ (ဃ) အရ ဗဟိုလယ္ယာေျမ စီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕က လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ကိုလည္းေကာင္း၊ လယ္ယာ ေျမကိုလည္းေကာင္း ျပန္လည္႐ုပ္သိမ္းျခင္းခံရသူသည္ ေလ်ာ္ေၾကးရထိုက္ခြင့္ မရွိေစရ။
အခန္း (၁၀)
လယ္ယာေျမကို အသံုးခ်ျခင္း
၂၈။ မူလစိုက္ပ်ိဳးလ်က္ရွိသည့္ သီးႏွံအမ်ိဳးအစားမွ အျခားသီးႏွံအမ်ိဳးအစားသို႔ ေျပာင္းလဲစိုက္ပ်ိဳးခြင့္ျပဳရန္ ေလွ်ာက္ ထားခ်က္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ -
(က) ဗဟိုလယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕သည္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အဓိကစားသံုးသီးႏွံျဖစ္သည့္ ဆန္စပါးဖူလံုမႈကို ထိခိုက္မႈမရွိေစ ေရးအတြက္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီစိစစ္ၿပီး လယ္ေျမတြင္အျခားသီးႏွံ ေျပာင္းလဲစိုက္ပ်ိဳးရန္ ခြင့္ျပဳႏိုင္သည္။
(ခ) သက္ဆိုင္ရာတိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္ လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕သည္ လယ္ေျမမွတစ္ပါး လယ္ယာေျမတြင္ သီးႏွံ ေျပာင္းလဲစိုက္ပ်ိဳးရန္ျဖစ္ပါက သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီစိစစ္ၿပီး ခြင့္ျပဳႏိုင္သည္။
၂၉။ ႏိုင္ငံေတာ္၏ ေရရွည္အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားအလို႔ငွာ စီမံကိန္းလုပ္ငန္းႀကီးမ်ားအတြက္ လယ္ယာေျမကို အျခားနည္းျဖင့္ အသံုးျပဳရန္သက္ဆိုင္ရာစီ မံကိန္းအေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္ ဝန္ႀကီးဌာနသည္ ဗဟိုလယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖဲြ႕၏ သေဘာထား မွတ္ခ်က္ရယူၿပီး ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည္။
၃၀။ အမ်ားျပည္သူအက်ိဳးငွာ လယ္ယာေျမကို အျခားနည္းျဖင့္ အသံုးျပဳရန္ ေလွ်ာက္ထားခ်က္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍-
(က) ဗဟိုလယ္ယာေျမစီ မံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕သည္ လယ္ေျမကို အျခားနည္းျဖင့္ အသံုးျပဳႏိုင္ေရးအတြက္ တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္လယ္ယာေျမ စီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕၏ စိစစ္ေထာက္ခံခ်က္ျဖင့္ ခြင့္ျပဳႏိုင္သည္။
(ခ) သက္ဆိုင္ရာတိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕သည္ လယ္ေျမမွတစ္ပါး လယ္ယာေျမကို အျခားနည္းျဖင့္ အသံုးျပဳႏိုင္ေရးအတြက္ တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕၏ စိစစ္ေထာက္ခံခ်က္ျဖင့္ ခြင့္ျပဳႏိုင္သည္။
၃၁။ ပုဒ္မ ၃၀ အရ အျခားနည္းအသံုးျပဳရန္ ခြင့္ျပဳခ်က္ရရွိၿပီးေနာက္ခြင့္ျပဳသည့္ေန႔ရက္မွ ေျခာက္လအတြင္း လယ္ယာေျမကို သတ္မွတ္သည့္နည္းလမ္းအတိုင္း စတင္အသံုးမျပဳလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ သတ္မွတ္ကာလအတြင္း လုပ္ငန္းၿပီးစီးျခင္း မရွိလွ်င္ ေသာ္လည္းေကာင္း ဗဟိုလယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕သည္ ယင္းလယ္ယာေျမကို ျပန္လည္သိမ္းယူႏိုင္သည္။
အခန္း (၁၁)
လယ္ယာေျမကို စီမံခန္႔ခြဲျခင္း
၃၂။ ႏိုင္ငံေတာ္အက်ိဳးျဖစ္ ထြန္းေစမည့္ စီမံကိန္းမ်ားအတြက္ လယ္ယာေျမကို သိမ္းယူရာတြင္ အနည္းဆံုး လိုအပ္ေသာပမာ ဏကိုသာ သိမ္းယူရမည္။ စီမံကိန္းအား သတ္မွတ္ကာလအတြင္း အျမန္ဆံုးၿပီးစီးေစရန္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရမည္ျဖစ္ၿပီး စီမံ ကိန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္းမျပဳေတာ့ပါက မူလလယ္ယာေျမ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရရွိထားေသာ ပုဂၢိဳလ္၊ အဖြဲ႕အစည္းထံ ျပန္လည္ေပးအပ္ ရမည္။
၃၃။ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕ကေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဤကိစၥအလို႔ငွာျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕က ခန္႔အပ္ေသာ အာဏာပိုင္းက ေသာ္လည္းေကာင္းအျခားနည္း အမိန္႔ဆင့္ဆိုသည္မွတစ္ပါး ကြ်ဲ၊ ႏြား၊ စားက်က္မ်ားႏွင့္ ရြာဘံုေျမမ်ားကို မပ်က္စီးေစဘဲ ဆက္ လက္ထားရွိရမည္။
၃၄။ ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမ႐ိုင္းမ်ား စီမံခန္႔ခြဲေရးဗဟိုေကာ္မတီကစိုက္ ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ေမြးျမဴေရး လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ သို႔မဟုတ္အသံုးျပဳခြင့္ေပးထားသည့္ ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမ႐ိုင္းမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍သီးႏွံ စိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္မႈ တည္ၿငိမ္သည့္အခါ လယ္ယာေျမအျဖစ္ ေျပာင္းလဲသတ္မွတ္ၿပီး ဤဥပေဒတြင္ အက်ံဳးဝင္ေစရမည္။
အခန္း(၁၂)
ျပစ္မႈႏွင့္ ျပစ္ဒဏ္မ်ား
၃၅။ မည္သည့္လယ္ယာေျမ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရရွိသူမဆို ပုဒ္မ ၁၉ အရ ခ်မွတ္ေသာအမိန္႔ကိုျဖစ္ေစ၊ ဤဥပေဒအရ လယ္ယာေျမ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အျငင္းပြားမႈတြင္ခ်မွတ္ေသာ အမိန္႔ သို႔မဟုတ္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကိုျဖစ္ေစ လိုက္နာရန္ ပ်က္ကြက္ေၾကာင္း ျပစ္မႈထင္ရွား စီရင္ျခင္းခံရလွ်င္ ထိုသူကို အနည္းဆံုးေျခာက္လမွ အမ်ားဆံုးႏွစ္ႏွစ္အထိ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ရမည့္ျပင္ အနည္းဆံုးက်ပ္သံုးသိန္းမွ အမ်ားဆံုး က်ပ္ငါးသိန္းအထိ ေငြဒဏ္ခ်မွတ္ႏိုင္သည္။
၃၆။ ပုဒ္မ ၁၉အရ ခ်မွတ္ေသာအမိန္႔ကို လိုက္နာရန္ပ်က္ကြက္ေၾကာင္းျပစ္မႈထင္ရွားစီရင္ျခင္းခံရသူသည္ ယခင္က အလားတူ ျပစ္မႈျဖင့္ ျပစ္မႈထင္ရွားစီရင္ျခင္းခံခဲ့ရလွ်င္ ထပ္မံက်ဴးလြန္ေသာျပစ္မႈအတြက္ ပုဒ္မ ၃၅ ပါ အမ်ားဆံုးေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ျခင္း ခံရမည္။
၃၇။ မည္သည့္လယ္ယာေျမ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရရွိသူမဆို ပုဒ္မ ၁၄ ပါ တားျမစ္ခ်က္ကို ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ေၾကာင္း ျပစ္မႈထင္ ရွားစီရင္ျခင္းခံရလွ်င္ ထိုသူကို အနည္းဆံုးတစ္ႏွစ္မွ အမ်ားဆံုးသံုးႏွစ္အထိ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ရမည့္ျပင္ က်ပ္ ၁၀ သိန္းေအာက္ မနည္းသည့္ ေငြဒဏ္ကိုလည္း ခ်မွတ္ရမည္။ထို႔ျပင္ ျပစ္မႈႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ ေငြႏွင့္ ပစၥည္းမ်ားကို ျပည္သူ႔ဘ႑ာအျဖစ္သိမ္းဆည္း ရမည္။
အခန္း (၁၃)
အေထြေထြ
၃၈။ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏ လူမႈစီးပြားေရးဘဝ ျမင့္မားတိုးတက္ေစေရးကို ေရွး႐ႈ၍ ျပ႒ာန္းထားေသာ ဥပေဒမ်ားအတိုင္း ေတာင္သူလယ္သမားအဖြဲ႕အစည္းကို ဖြဲ႕စည္းႏိုင္သည္။
၃၉။ ဤဥပေဒအရ ဖြဲ႕စည္းသည့္ လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕ အဆင့္ဆင့္တြင္ ပါဝင္ေသာ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားသည္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၂၁ ပါ အဓိပၸာယ္အရ ျပည္သူ ႔ဝန္ထမ္းျဖစ္သည္ဟု မွတ္ယူရမည္။
၄၀။ ဤဥပေဒႏွင့္အညီျဖစ္ေစ၊ ဤဥပေဒအရျပဳသည့္ နည္းဥပေဒမ်ားႏွင့္အညီျဖစ္ေစ သေဘာ႐ိုးျဖင့္ ေဆာင္ရြက္သည့္ ကိစၥတစ္ရပ္ ရပ္အတြက္လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕အဆင့္ဆင့္ရွိ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားကို မည္သည့္ တရား႐ံုးတြင္မွ် တရားစြဲဆိုခြင့္ မရွိေစရ။
၄၁။ ပုဒ္မ ၃၇ အရ တရားစြဲဆိုေသာျပစ္မႈကို ရဲအေရးယူပိုင္ခြင့္ရွိေသာျပစ္မႈအျဖစ္ သတ္မွတ္သည္။
၄၂။ ဤဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ -
(က) ဝန္ႀကီးဌာနသည္ လိုအပ္ပါက နည္းဥပေဒမ်ား၊ စည္းမ်ဥ္းႏွင့္ စည္းကမ္းမ်ားကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕၏ သေဘာတူညီ ခ်က္ျဖင့္ ထုတ္ျပန္ႏိုင္သည္။
(ခ) ဗဟိုလယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈအဖြဲ႕ႏွင့္ ဦးစီးဌာနတို႔သည္ လိုအပ္ပါက အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ၊ အမိန္႔၊ ၫႊန္ၾကားခ်က္ႏွင့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားကို ထုတ္ျပန္ႏိုင္သည္။
၄၃။ ေအာက္ပါဥပေဒမ်ားကို ဤဥပေဒျဖင့္ ႐ုပ္သိမ္းလိုက္သည္ -
(က) ၁၉၅၃ ခုႏွစ္၊ လယ္ယာေျမ ႏိုင္ငံပိုင္ျပဳလုပ္ေရးအက္ဥပေဒ၊
(ခ ) ၁၉၆၃ ခုႏွစ္၊ သီးစားခ်ထားေရးဥပေဒ၊
(ဂ ) ၁၉၆၃ ခုႏွစ္၊ ေတာင္သူလယ္သမားအခြင့္အေရး ကာကြယ္သည့္ဥပေဒ။
ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ကြ်ႏု္ပ္လက္မွတ္ေရးထိုးသည္။
(ပံု)သိန္းစိန္
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ
ျပည္ ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္
-xxx-
No comments:
Post a Comment